TBB Dergisi 106. Sayı

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında İfade Özgürlüğü Kısıtlamaları

gelmiş bir ihlal kararının varlığı durumunda, buna uygun olarak karar

verilmesi yeniden ihlal kararı çıkmaması için önem taşımaktadır. Dev-

letimizin uluslararası alanda yaptırımlara maruz kalmaması ve ulus-

lararası anlaşmayla güvence altına alınmış insanlarımızın haklarının

ihlal edilmemesi için, idare ve yargı organlarınca AİHM kararlarının

yakından takip edilmesi önem arz etmektedir.

Özellikle ifade özgürlüğü alanında, yargı organlarının duyarlılığı-

nın artırılması bu alandaki ihlallerin önemli ölçüde azalmasını sağla-

yacaktır. Unutulmamalıdır ki, bağımsız ve tarafsız mahkemelerin ko-

ruması altında olan geniş kapsamlı bir ifade özgürlüğü hakkı garanti

altına alınmaksızın, ne özgür bir ülkeden ne de demokrasiden söz edi-

lebilir. Bu, yadsınamayacak bir genel yaklaşımdır. Bu özgürlük, insan-

lığın gelişmesi için temel koşuldur. Özgür tartışmanın izlediği özgür

araştırma olmadan, ne fizik çevremizi denetleyebiliriz, ne de uygar

toplumun kurumlarını geliştirebiliriz. Şayet bir teki hariç bütün insan-

lar aynı düşüncede olsalar ve yalnız bir kişi farklı düşüncede olsa, na-

sıl bu şahsın tüm insanları susturmaya hakkı yoksa, aynı şekilde bütün

insanların da bu kişiyi susturmaya hakları yoktur.

Yeterki açıklanan

düşünce toplumun güvenliği açısından açık bir tehlike oluşturmasın.

Sınırlandırmayı gerektiren bir durumun ortaya çıkması halinde ise,

yukarıda çerçevesi çizilmiş ve öngörülmüş yasallık, amaca uygunluk,

orantılılık gibi ilkelere uygun hareket edilmelidir.

KAYNAKLAR

‘‘Avrupa’da Düşünce Özgürlüğü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10. Maddesine

İlişkin İçtihat”, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Genel Müdürlüğü, e-kitap, Fran-

sızcadan çeviren Durmuş Tezcan,

avrupa/bolum_1.htm, Erişim Tarihi: 11.01.2010.

“Avrupa’da Düşünce Özgürlüğü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10. Maddesine

İlişkin İçtihat”, Avrupa Konseyi Yayını, (Fransızcadan Çeviren: Durmuş Tezcan),

Etki Yayıncılık, İzmir, 2002.

Arslan, Zühtü, ‘‘ABD Yüksek Mahkemesi Kararlarında İfade Özgürlüğü’’, Liberal

Düşünce Topluluğu Yayınevi, Ankara, Aralık 2003, s. 5.