TBB Dergisi 107. Sayı

213 / 505

Uluslararası Hukukta Siber Saldırılara Karşı Kuvvet Kullanma 212
1. Araç Bazlı Yaklaşım
“Araç bazlı yaklaşıma” göre siber saldırılar, BM Antlaşması’nın
51. maddesi kapsamındaki silahlı saldırı kapsamında değerlendirile-
mez. Çünkü siber saldırılar hiçbir zaman klasik anlamda askeri silah-
lardan değildirler. Siber saldırılar, yalnızca siber saldırı ile birlikte ya
da siber saldırı aracılığıyla klasik anlamda askeri silah kullanıyorsa
silahlı saldırı olarak kabul edilebilir. Siber saldırı sonucu yönlendiri-
len bir bombanın bilgisayar destek merkezini veya internet kablolarını
vurması ve bu silahlı saldırının “yeterli ağırlık”30 ölçüsüne ulaşması
buna örnek olarak verilebilir.31
Aslında BM Antlaşmasının lafzının “araç bazlı yaklaşımı” des-
teklediği görülmektedir. Şöyle ki, 41. madde “Güvenlik Konseyi, ka-
rarlarını yürütmek için silahlı kuvvet kullanımını içermeyen ne gibi
önlemler alınması gerektiğini kararlaştırabilir ve BM üyelerini bu ön-
lemleri uygulamaya çağırabilir. Bu önlemler, ekonomik ilişkilerin ve
demiryolu, deniz, hava, posta, telgraf, radyo ve diğer iletişim ve ulaş-
tırma araçlarının tümüyle ya da bir bölümüyle kesintiye uğratılmasını,
diplomatik ilişkilerin kesilmesini içerebilir.”32 Bu düzenlemede, “telg-
raf, radyo ve diğer iletişim ve ulaştırma” araçlarının siber ortamdaki
araçları kastettiği yorumu ile siber saldırıların Antlaşma kapsamında
silahlı saldırı olarak kabul edilemeyeceği söylenebilir.
30 Nikaragua davasında Divan, bir devletin başka bir devletin topraklarına silahlı
çeteler göndermesi halinde, bu çetelerin silahlı saldırılarının düzenli orduların
saldırıları ile aynı şiddet ve ölçekte olması şartıyla, BMAntlaşması’nın 51. madde-
si çerçevesinde bir “silahlı saldırı” olabileceğini kabul ederek, “silahlı saldırının”
tanımlanmasında bir “ölçü ve etki” testi ortaya koymuş; “yeterli ağırlık (sufficient
gravity)” koşulu getirmiştir. Divan’ın Nikaragua davasındaki kararında silahlı
saldırının ve buna uygun olarak da meşru müdafaa hakkının dar bir yorumunu
desteklemiş ve silahlı saldırının tanımlanmasında yüksek bir eşik tesis etmiştir.
Carsten Sthan, “Nicaragua is Dead-Long Live Nicaragua-the Rigt to Self Defence
Under Article 51 of UN Charter and International Terrorism”, Terrorism as a Chal-
lenge for National and International Law: Securtiy versus Liberty, Berlin&Heidelberg,
2003, , erişim tarihi
10.10.2011
31 Michael N. Schmitt, Computer Network Attack and the Use of Force in International
Law: Thoughts on a Normative Framework, Research Publication 1 Information Seri-
es, 1999, s.21.22, , eri-
şim tarihi 10.11.2012.
32 Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 41. maddesi.
misyon /insanhaklari/pdf01/3-30.pdf, erişim tarihi 1.2.2013.