TBB Dergisi 107. Sayı

262 / 505

TBB Dergisi 2013 (107) Özlem TÜZÜNER 261
olmadığı; aksine bütün halk katmanlarında sosyal bir ihtiyaç olduğu
yönünde görüş beyan edilmiştir 67. Zevkliler ve Tahiroğlu ise, kumar
borcunun ödenmesinin toplumda yerleşmiş bir kural olduğu sonucu-
na varmıştır68.
Kumar ve bahisten doğan borcun, eksik borç yerine, hükümsüz
olarak nitelendirilmesi gerektiği düşünülmektedir. Sorunun çözümü,
kumar ve bahsin, ahlâka, kamu düzenine ve/veya emredici hukuk
kurallarına aykırı olup olmadığı noktasında gizlidir. Eğer kumarın,
ahlâka, kamu düzenine ve/veya emredici hukuk kuralına aykırı ol-
duğu sonucuna ulaşılabilirse, de lege ferenda kumar ve bahisten doğan
borçların eksik borç olarak düzenlenmesinin yerinde olmadığı; eksik
borç düzenlemesinin kaldırılması gerektiği; yeni düzenlemede, idarî
izinle işleyen piyangolar haricinde, kumar ve bahis borcunun, Türk
Borçlar Kanunu’nun 27’inci maddesinin emrine uygun olarak hüküm-
süz sayılması gerektiği iddia edilebilir.
Sosyal kurallar hukuktan ibaret değildir. Ahlâk, din69 ile örf ve
adet kuralları da, diğer sosyal kurallar çatısı altında toplumsal yaşamı,
67 Feyzioğlu, s. 130, 131. Kumarın ahlâka aykırı olmadığı yönünde bkz. Necip, s. 8, 10,
11.
68 Tahiroğlu B./Erdoğmuş B., Roma Hukuku Meseleleri, İstanbul, 2010, s. 12.
Zevkliler/Ertaş/Havutcu/Aydoğdu/Cumalıoğlu, s. 51.
69 İslâm hukukunun temel kaynağı Kur’an’da, Bakara sûresinin 219’uncu ve Mâide
sûresinin 90 ile 91’inci ayetlerinde, kumar açıkça yasaklanmıştır. Bu ayetlere bağlı
olarak, klasik fıkıh ilminde, garar ve cehalet (belirsizlik) içeren bütün sözleşmeler
batıl addedilmektedir. Gerçekten, İslâm hukuk düzeni, kumar zihniyetine yaban-
cıdır. Onun sömürüye ve sömürgeciliğe imkân tanımayan; adaletsizliğe, ferdiyet-
çiliğe, riba, kumar ve spekülatif işlemlere karşı olan yapısı garar içeren akitleri
mevcut kapitalist düzenden dışlar.
Tabakoğlu A., Bir İlim Olarak İslâm İktisadı, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergi-
si, Ekim 2010, S. 16, İslâm İktisadı Özel Sayısı, s. 11-34, s. 31; 8.3.2013 tarihinde
si%2016648.pdf adresinden erişildi.
Sağlam H., Sigorta Sözleşmesinde Belirsizlik Var Mıdır? Sigortada Belirsizliğin
Varlığı Tartışmalarının İslâm Hukuku Açısından Değerlendirilmesi, 15.2.2013 ta-
rihinde adresinden erişildi.
Maliki A., İslâm Hukukunda Ceza, Birinci Baskı, Ankara, 2002, s. 36, 37; 8.3.2013
tarihinde adresinden erişildi.
Çalışkan İ., İslâm Hukukunda Ceza Kavramı ve Hadd Cezaları, s. 367-397, s. 380,
381; 8.3.2013 tarihinde
adresinden erişildi. Cüveycâtî Â., İslâm Hukukunda Sigorta ve Fâiz Hakkında Bir
Risâle, Çeviren: Ekinci B. E. , AÜEHFD, S. 1-2, C. 4, s. 597-615; 8.3.2013 tarihinde
adresinden erişildi.
Hatemi H., İslâm Hukuku Dersleri, İstanbul, 2012, s. 90.