

TBB Dergisi 2013 (107)
Özlem TÜZÜNER
265
Liberal sistemde, kumar, popülizm araçlarından birisidir. Bireyler-
de, içinde bulundukları kötü şartlardan kurtulmak hususunda yanlış
telkin ve neticede ancak hüsran doğurur
82
. Gerçekten, toplumumuz-
da, kumarın her çeşidinden korunmak talep edilir
83
. Kumar oynayan,
içki içen insanların kınanması, bu gibi kişilere, kız vermemek suretiyle,
bunların aile kurmasına dâhi sıcak bakılmaması, yıllardır uygulanage-
len toplumsal kurallardır. Örf ve adette, kumar borcu namus borcu kı-
saltması bulunmakta ve fakat bu kısa deyim yanlış yorumlanmaktadır.
Söz konusu kısa deyim, “kumar borcu, namus borcu kadar önemlidir;
mutlaka ifa edilmelidir” anlamında değildir. Aksine kumar borcu na-
mus borcu kısaltmasının gerçek manası şöyledir: “kumar oynayan ki-
şide namus kalmaz. Gün gelir borcu için kızını da verir, karısını da”
84
.
Diğer bir deyişle, alelade örf ve adet kuralında, kumar borcu, namusa
değil, namusun tam tersinin en üst noktasına işaret etmektedir.
Türk Ticaret Kanunu ile 6762 sayılı Ticaret Kanunu’nda, sigorta
sözleşmesi bakımından Türk Borçlar Kanunu’nun kumar ve bahse iliş-
kin hükümlerine atıf yapılması, dikkat çekici bir yöntemdir (TTK. m.
1401/2; ETK. m. 1263). 6762 sayılı Ticaret Kanunu’nun 1263’üncü mad-
desi emredici hükümdür. Bu hükmün emredici olduğu, maddenin ya-
zılış şeklinden ve mahiyetinden anlaşılmaktadır. Ruhsatsız sigortacı
ile yapılan sigorta sözleşmelerinin kumar ve bahis hükümlerine tabi
olacağını hükme bağlanmaktadır. Söz konusu maddenin konuluş ge-
rekçesi Adliye Encümeni Mazbatasında izah edilmiştir: “bu fıkra hük-
mü, ruhsatnamesiz kimselerin sigorta muamelesi yapmaları ve böylece
sigortalıların menfaatlerini tehlikeye düşürmeleri mahzurunu bertaraf
etmek için ve sigortalıları korumak maksadıyla konulan bir hüküm
olduğundan” ifadeleri kullanılmıştır
85
. Türk Ticaret Kanunu’nda da,
82
Hatemi H.
, Liberalizm Üzerine Düşünceler, 8.3.2013 tarihinde
http://dusunce.
rasthaber.com/MK145_53_liberalizm-uzerine-dusunceler-.html adresinden eri-
şildi. Aynı yönde bkz.
Hatemi
, İslam Hukuku Dersleri, s. 91.
83
Hatemi H.
, Duanın Anlamı, e-kitap, 8.3.2013 tarihinde
http://www.islamkutup-hanesi.com/turkcekitap/online/duaninanlami/dua_anlami.htm#1-_Genel_
açıklamalar_ adresinden erişildi.
84
Bu konuda ayrıntılı açıklayama, 8.3.2013 tarihinde
www.atasozleri.gen.tr/; www.
bavergun.com/.../kumar-borcu-namus-borcudur.html
;
www.uludagsozluk.
com/k/kumar-borcu-namus-borcu/ adreslerinden erişildi.
85
Memiş T.
, Türk Ticaret Kanunu’nun 1264’üncü Maddesinin Kapsamı İle İlgili Yar-
gıtay Kararları ve Değerlendirilmesi”, prg. II.A; 21.2.2013 tarihinde
“www.kazan-
ci.com” veri tabanının “Hukuk Eserleri Bankası” bölümünden erişilmiştir.