TBB Dergisi 107. Sayı

Uluslararası Yatırımdan Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözümünde ICSID Sözleşmesinin ...

300

Çözüme kavuşturulacak uyuşmazlığın bir yatırımdan kaynak-

lanması gerektiği ifade edilmektedir; fakat yatırımdan kastedilen

içeriğin ne olduğu açık bir şekilde ICSID Sözleşmesinde ortaya kon-

mamaktadır.

Yalnız iki veya çok taraflı pek çok uluslararası yatırım

antlaşmasında yatırıma ilişkin tanıma yer verilmektedir. Bu tanımlar

genellikle bir yatırım kavramı ortaya koymakta ve çok çeşitli aktivite-

ler yatırım olarak kabul edilmektedir. Ancak bu tanımların da ICSID

Sözleşmesi’nin öngördüğü içeriğe sahip olup olmadığı her zaman çok

açık olamamaktadır.

Ayrıca bir uluslararası antlaşmada ya da sözleş-

mede adına yatırım denilen bir sürecin aslında yatırım olmaması da

mümkündür.

Sözleşme’nin 25. maddesi bu bakımdan kesin sınırlar

öngörmemekte, yetki bakımından genel sınırlar çizmekte taraflara bü-

yük bir hareket alanı ve Merkez’e ise konu hakkında yorum yapma

imkanı tanımaktadır.

Buraya kadar yapılan açıklamalardan belirli bir sonuca varılmak-

tadır. ICSID Sözleşmesi’ne taraf bir devlet ile aynı Sözleşme’ye taraf

British Yearbook of International Law

, Vol. 47(1), 1975, s. 228.

ICSID uygulamasında yatırım kavramı için bkz. Banu Şit Köşgeroğlu,

Enerji Yatı-

rım Sözleşmeleri ve Bunların Uluslararası Yatırım Anlaşmaları ile Korunması

, İstanbul,

Vedat Kitapçılık, 2012, s. 54 – 57.

Bkz. Christoph Schreuer,

“International Centre for Settlement of Investment Dis-

putes (ICSID)”, in R. Wolfrum (ed),

The Max Planck Encyclopedia of Public Interna-

tional Law, Oxford University Press

, 2008 –, online edition,

[www.mpepil.com

], Son

erişim tarihi 01.04.2013, paragraf 25.

Söz konusu husus bu çalışmanın sınırları dışında kalmaktadır. Bununla beraber

uyuşmazlığın konusunun bir yatırıma ilişkin olması önem arz etmektedir. ICSID

Sözleşmesi’nin 25. maddesi uyarınca bir uyuşmazlığın yatırıma ilişkin olması ve

bunun önemi hakkında bkz. Noah Rubins, “The Notion of ‘Investment’ in Inter-

national Investment Arbitration”, in

Arbitrating Foreign Investment Disputes – Pro-

cedural and Substantive Legal Aspects

, Norbert Horn (Ed.), The Hague, Kluwer Law

International, 2004, s. 287 – 290. Ayrıca bkz. United Nations Conference on Trade

and Development(UNCTAD),

Investor-State Disputes Arising from Investment Trea-

ties: A Review

, UNCTAD Series on International Investment Policies for Develop-

ment, New York/Geneva, United Nations, 2005, s. 15,16.

Clifford Larsen, “ICSID Jurisdiction: The Relationship of Contracting States to

Sub-States Entities”, in

Arbitrating Foreign Investment Disputes – Procedural and

Substantive Legal Aspects

, Norbert Horn (Ed.), The Hague, Kluwer Law Internati-

onal, 2004, s. 355. Merkezin yatırım kavramına ilişkin değerlendirmeleri hakkın-

da bkz.

Mihaly International Corporation v. Democratic Socialist Republic of Sri Lanka

(ICSID Case No. ARB/00/2), Award, 15 March 2002,

6 ICSID Reports 308, 2004,

para. 28 – 61.;

Zhinvali Development Limited v. Republic of Georgia

(ICSID Case No.

ARB/00/1), Award, 24 January 2003, 10 ICSID Reports 3, 2006.;

Fedax N.V. v. Re-

public of Venezuela

(ICSID Case No. ARB/96/3), Decision on Objections to Jurisdic-

tion of 11 July, 1997, 5

ICSID Rep. 186, 2002.