TBB Dergisi 108. Sayı

Kefalet Sözleşmesinin Uygulama Alanı

106

TBK m. 583/2’nin bir yansıması olarak garanti verme konusunda

yetki verilmesi ve garantör olma vaadinde bulunulması da kefalet söz-

leşmesinin geçerlilik şekline tabidir. Garanti sözleşmesinde, garantö-

rün sorumluluklarını artıran değişiklikler, kefalet için öngörülen şekil

şartlarına uyularak yapılmak zorundadır (TBK m. 583/3)

Garanti sözleşmesi TBK m. 603 göndermesiyle kefalet sözleşme-

sinin geçerlilik şekilde uygun yapılmazsa, bunun yaptırımı kesin hü-

kümsüzlüktür. Kesin hükümsüzlüğün ortaya çıkabilmesi için TBK m.

583’te düzenlenen şekle hiç ya da esaslı unsurlar yönünden uyulma-

mış olması gerekir. Kesin hükümsüz garanti sözleşmesine dayanılarak

ifa talep edilemez ve yapılan ifa -borçlu olunmayan edim ifa edilmiş

olduğundan- hükümsüzlüğü ortadan kaldırmaz. Yapılan ödeme, se-

bepsiz zenginleşme hükümlerine göre, borcu sona eren “asıl borçlu-

dan” istenebilir. Hâkim hükümsüzlüğe neden olacak eksikliği taraflar

ileri sürmese de hâkim re’sen dikkate alır

5) Garanti Verme Ehliyeti

Garanti sözleşmesinin geçerli olabilmesi için garantörün tam ehli-

yetli olması ve evli ise mahkemece verilmiş bir ayrılık kararı olmadıkça

veya yasal olarak ayrı yaşama hakkı doğmadıkça, en geç garanti verme

anına kadar eşinin yazılı rızasını alması gerekir (TBK m. 584/1)

. Ga-

ranti sözleşmesinde sonradan yapılan ve garantörün sorumlu olacağı

tutarın artmasına ya da garantör yararına olan güvencelerin önemli öl-

çüde azalmasına sebep olmayan değişiklikler için eşin rızası gerekmez

(TBK m. 584/2).

Ticaret siciline kayıtlı ticari işletmenin sahibi veya ticaret şirketi-

nin ortak ya da yöneticisi tarafından işletme veya şirketle ilgili ola-

rak yapılacak garanti sözleşmesinde, mesleki faaliyetleri kapsamında

esnaf ve sanatkârlar siciline kayıtlı esnaf veya sanatkârlar tarafından

yapılacak garanti sözleşmelerinde yahut kanunda sayılan kredi borç-

larına verilecek garantilerde eşin rızası aranmaz (TBK m. 584/3)

Gümüş, s. 330.

Garanti sözleşmesinde şekle aykırılık için de geçerli olan, kefalete ilişkin görüşler

için bkz. Özen, s. 228-229, 232-236.

Özen, s. 49.

Garantör borçtan asıl borçluyla birlikte müteselsilen sorumlu olduğundan, adi