328 / 417
TBB Dergisi 2013 (108)
Hilmi ŞEKER
327
tır. Savunma hakkı ile gerekçeli karar alma hakkına aykırılıktan neşet
eden uyuşmazlıkların genel uyuşmazlık nedenleri içindeki hissesini
ölçen bir istatistik bulunmamakla birlikte, aktarma yargısına intikal
eden dosya sayısının çokluğu, bu bağlamlı ihlallerin debi ve miktarını
belirlemek bakımından kayda değerdir.
Gerekçe, atideki idari işlemlerin oluşturulmasında, biçimlendiril-
mesinde etkin bir rol ve işleve sahiptir. Anılan özelliği onu idare huku-
ku alanında özgün bir yere taşımaktan başka gerekçesiz işlem, eylem
ve kararların yarattığı uyuşmazlık potansiyeli, gözleri idari işlemleri
konu edinen yargı deneyimlerinin gerekçesine ve gerekçe bağlamlı da-
valara odaklar.
Bu tablo, uyuşmazlıkları dışarıda aramak yerine, gerekçesiz ka-
rarlarla vücuda getirilen uyuşmazlıkların yarattığı etki ve sonuçlara
yönelmeyi gerektirir.
Biz işin yargıya intikal etmesinden sonra kusurlu muhakemeden
neşet eden uyuşmazlıkların gözetilmemesinden ötürü, gerekçe- uyuş-
mazlık ve adlileşme üçgeninin yarattığı tablonun etraflıca tartışılması-
nı öneriyoruz.
Uyuşmazlıkları söz dinlemeyen, ihtilafları mayalayan kaynakları
kurutmakta akim kalan kürsünün, neden olduğu gerekçe bağlamlı iç
kusurları tetikleyen bir sistemde, çığ gibi büyüyen davalara şampiyon
adliyelerin yetişmesi, kürsünün huzur bulması, erişim hakkının bek-
lentilerine arzuladığı yanıtı bulması olanaksızdır.
8. Değerler Haritasından Yoksunluk/Performansı Düşük Ağ:
Yargının, bir bütün olarak üzerinde eyleyeceği, gerekçe denetimi-
ne referans alacağı bir değerler haritası, temellendirme kusur rezervi
veya referans külliyatından söz etmek olanaksızdır. Özellikle gerekçe
denetimi ile sorumlu hatta klasik ödevlerinden biri mahkeme karar-
larını gerekçe açısından denetlemek, disipline etmek olan üst dereceli
mahkemelerin, bu ödevlerini ne denli yerine getirdikleri tartışmalıdır.
Bu zaaf, gerekçe denetimini gözden düşürmek, zayıflatmakla kal-
maz, referans yokluğundan neşet eden rotasızlığın oluşturduğu sav-
rulmalara neden olur. Akademiden yeteri desteği alamayan, kendisi
de denetimin baz alması gereken ölçütleri bulmakta akim kalan dene-