TBB Dergisi 109. Sayı

TBB Dergisi 2013 (109)

M. Yaşar DEMİRCİOĞLU

171

kabiliyetlerinin, genel yetenek ve genel kültürlerinin değerlendirilebil-

mesi amacının esas olduğuna hükmetmiştir

Danıştay İdari Dava Daireleri de sözlü sınavların amacı ve ne şe-

kilde yapılması gerektiği konusunda oldukça ayrıntılı ve yol gösterici

bir karara imza atmıştır. Verilen kararda; sözlü sınavın, yazılı sınavın

tamamlayıcısı niteliğinde olduğu, sözlü sınav öncesi sorulacak sorular

ve cevapların hazırlanması gerektiği, sözlü sınavın sesli ve görüntülü

ortamda kaydedilmesi ve sınavı yapan üyelerin takdir ettikleri notu

gerekçeleriyle ortaya koymaları gerektiği hususları özellikle hüküm

altına alınmıştır

İdari yargı organları, doçentlik sözlü sınavının denetlenebilirliği

ile ilgili olarak; “hukuk devleti”, “kamu gücünün sınırsız, ölçüsüz,

keyfi kullanılmaması”, “sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin, di-

ğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi yetki, şekil,

sebep, konu ve maksat olmak üzere işlemin tüm unsurları yönünden

yargısal denetiminin yapılmasın esas olduğu” hususlarına vurgu yap-

maktadır

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI, 2011/113 E., 2012/108 K. Sayılı kararı. Karar

Günü : 18.7.2012 R.G. Tarih-Sayı : 01.01.2013-28515

“Mesleğe girişte yapılacak yarışma sınavına katılan adaylara salt yazılı sınav ya-

pılabileceği gibi, adayların mesleki bilgisi ile beraber mesleki ehliyete yönelik di-

ğer özel niteliklere de sahip olup olmadığının belirlenmesi açısından yazılı sınavı

tamamlayıcı nitelikte sözlü sınav da yapılması mümkündür. Sözlü sınavın, yazılı

sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakati ölçmek, adayın ….. mesleğine uy-

gun yeteneğe, kültüre, çağdaş yaşam anlayışına sahip olup olmadığını belirlemek

amacıyla yapılacağı açıktır. ….Aday adaylarının yarıştırıldığı bir sınavda sözlü sı-

nava çağrılacak aday sayısı saptanırken yazılı sınavın nesnel sonuçlarının ortadan

kaldırılmaması, mesleğe olabildiğince yazılı sınavda en başarılı olanların alınma-

sının sağlanması gerekmektedir. Böylece, idarenin takdir yetkisinin kullanılma-

sında öznel nedenlerin etkili olması önlenebilir, kamu yararı ve hizmet gereklerine

uygun bir belirleme gerçekleştirilebilir. Sözlü sınav öncesinde adaylara sorulacak

soruların ve yanıtlarının sınav komisyonunca belirlenmesi, böylece sözlü sınav

öncesinde adaylara yöneltilebilecek soruların ve yanıtlarının hazırlanmış olması

gerekmektedir. Sınav sırasında, adaylara hazırlanmış olan bu sorulardan kura

yöntemiyle belirlenenlerin sorulacağı tabiidir. Davacının sözlü sınavda başarısız

sayılmasına ilişkin işlemde, sınav öncesinde soruların ve yanıtlarının hazırlanma-

mış olması, sözlü sınavın sesli ve görüntülü kayıt yapılmak suretiyle gerçekleşti-

rilmemesi, ayrıca komisyon üyelerince takdir edilen notun gerekçeleriyle ortaya

konulmaması nedenleriyle hukuka uyarlık bulunmamaktadır”. DANIŞTAY İDA-

Rİ DAVA DAİRELERİ KURULU, 13.11.2008 tarih ve 2008/744 E. Sayılı Yürütmeyi

Durdurma Kararı.

Davacının 15.10.2008 tarihinde yapılan doçentlik sözlü sınavında başarısız sayıl-

masına ilişkin davalı idare işleminin; sınavın, kapısı kapalı bir odada yapıldığı,