175 / 485
Doçentlik Sınavında İdari Süreç
174
çentlik başvurularına ilişkin ön inceleme, sınav jürilerinin belirlenme-
si, jüri eser inceleme raporları, etik inceleme süreci, sözlü sınav süreci
gibi sınavın her aşamasında; Üniversitelerarası Kurul tarafından ida-
ri işlemler tesis edilmektedir. Yılda 2 defa yapılmakta olan doçentlik
sınavına her bir başvuru döneminde 2500’e yakın doçent adayı tara-
fından başvuru yapılmakta ve her bir başvuru için yoğun idari süreç
yürütülmektedir.
Liyakat ve kariyer ilkeleri, nitelikli bilim insanlarının belirlen-
mesinde göz önünde bulundurulması gereken çok önemli ilkelerdir.
Yükseköğretim hizmetinin kamu hizmeti niteliği taşıması ve yalnızca
günümüzdeki nesilleri değil gelecek nesilleri de ilgilendirmesi, nite-
likli, entelektüel öğretim elemanlarının belirlenmesini ve hakkaniyete
uygun, eşitlikçi bir sınav
sürecinin yürütülmesini zorunlu kılmakta, bu
zorunluluk da doçentlik sınavının idari sürecini yürüten Üniversitelerarası
Kurul Genel Sekreterliğine büyük sorumluluklar yüklemektedir.
Doçentlik sınavının yürütülmesinde gerek Komisyonların ve ge-
rekse jüri üyelerinin mevzuata aykırı olarak takdir yetkilerini kötüye
kullandıkları hatta takdir yetkilerinin olmadığı aşamalarda dahi bu
yetkiyi kullanmaya çalıştıkları görülmektedir. Mevzuattaki açık dü-
zenleme ile birlikte Danıştay tarafından verilmiş kararlara rağmen
bazı adaylar için 5 kişilik bazı adaylar içinse 3 kişilik jüri belirleme
işlemleri, doçent adayının husumeti veya menfaati olan jüri üyeleri ile
eşleştirilmesi işlemleri, sözlü sınav sürecindeki belirsizlikler ve key-
filikler, jüri üyelerinin; “hakemli dergi”, “özgün eser”, “puanlama”,
“asgari koşulun sağlanması” ile ilgili hukuka aykırı değerlendirmeleri
doçentlik sınav sürecinde karşılaşılan başlıca hukuksuzluklar olarak
karşımıza çıkmaktadır.
Akademik camiaya ait bir sorun olmanın ötesinde eğitim öğretim
hizmetlerinin kamu hizmeti niteliği taşıması ve kamu yararını ilgilen-
dirmesi nedeniyle akademik unvanların elde edilmesine yönelik sınav
sürecinin eşitlik, hakkaniyet, açıklık (şeffaflık), dürüstlük ilkeleri çer-
çevesinde yürütülmesi buna karşılık kayırmacılığın, siyasi/mezhepsel
mensubiyetlerin, partizanlığın sınavın yürütülmesi aşamasında idari
sürece etki etmemesi ülkemizin bilimsel kalkınmasının sağlanmasında
çok önemli sonuçları beraberinde getirecektir.