TBB Dergisi 109. Sayı

TBB Dergisi 2013 (109)

Ülkü HALATÇI ULUSOY

321

akademik kesimin, Türk tezini aynı kararlılıkta savunabilmekten uzak

kaldığı ve dolayısıyla Türk Silahlı Kuvvetleri’nin attığı kararlı, ısrarlı

ve somut adımları destekleyemediği görüşleri dikkat çekmektedir.

B. Uluslararası Hukuk Açısından Yunanistan’ın FIR (Uçuş Bilgi

Bölgesi) Uygulamaları

FIR, “kendine özgü ölçülerle hava sahasının tanımlandığı, içinde

özellikle Uçuş Bilgi Hizmeti (FIS) ve Uyarı Hizmeti (AS) sağlanan ha-

vacılık bölgesidir”.

ICAO’nun kuruluşunun ardından Örgüt bünye-

sinde gerçekleştirilen toplantılarda sağlanan mutabakatlar neticesinde

bütün dünya atmosferi hava seyrüseferinin düzeni için ilgili hizmetle-

rin verildiği FIR hatlarına ayrılmıştır. Bir devletin kontrolünde devle-

tin kara ve deniz ülkesinin büyüklüğüne göre bir ya da daha fazla FIR

olması mümkündür. Hatta bunun ötesinde uluslararası hava sahasına

uzanabilir. Öte yandan bir devletin kendi hava sahasında yürütüle-

cek FIR hizmetlerinin sorumluluğunun başka bir devlete devredilmesi

olanağı vardır.

Bununla birlikte kendisine ulusal hava sahası dışında

sorumluluk verilen devlet, bu bölgede egemenlik iddiasında buluna-

maz. Çünkü önce de belirtildiği gibi, uluslararası hukuk kurallarına

göre devletler sadece kara ülkesi ve karasuları üzerindeki hava saha-

sında egemenlik yetkilerine sahip olabilecektir.

Türkiye ve Yunanistan arasındaki FIR sorununun ilki,

Yunanistan’ın egemenliğinde olan FIR hattını ülke sınırı gibi göstere-

rek hükümranlık iddiasında bulunması, ikincisi de Atina FIR sorum-

luluk alanına giren bütün askeri uçakların uçuş planı verme zorunlu-

luğu olduğunu iddia etmesinden kaynaklandığı görülmektedir.

Ege’de uçuş güvenliğinin sağlanması amacıyla 18.10.1950–

4.11.1950 tarihleri arasında ICAO’nun üyesi Ortadoğu bölgesi devletle-

YÜCEL, s.95.

GÜNEL, s.91; Chicago Sözleşmesi’nin “Hava Trafik Hizmetleri” başlıklı 11.

Eki’nin ilk bölümü olan “Tanımlar” bölümüne göre Hava Trafik Hizmeti (Air

Traffic Service), uçuş bilgi hizmeti (flight information service), uyarı hizmeti (aler-

ting service), hava trafik tavsiye hizmeti (air traffic advisory service) ve hava trafik

kontrol hizmeti (air traffic control service) gibi farklı anlamlara gelen jenerik bir

terimdir. (Annex 11 to the Convention on International Civil Aviation, Air Traffic

Services, Thirteenth Edition, July 2001, s.1-2)

GÜNEL, s.92.