323 / 485
Uluslararası Hukuk Açısından Ege Hava Sahasında Türkiye ve Yunanistan Arasındaki Sorunlar
322
rinin İstanbul’da gerçekleştirdikleri toplantıda FIR hatları saptanmış
76
ve Avrupa’da 1952 yılında Paris’te gerçekleştirilen Üçüncü Avrupa
Bölgesel Seyrüsefer Antlaşması’nda onaylanmıştır.
77
Böylece Türkiye
ile Yunanistan’ın egemenliği altındaki Doğu Ege Adaları arasındaki
fiili karasuları sınırının batısında kalan alan Yunanistan’ın denetimi-
ne bırakılmıştır. Böylece Atina’nın kontrolünde bulunan FIR, Yunan
egemenlik sahasının yanı sıra Ege Açık Denizi’nin de neredeyse tama-
mını kapsamaktadır.
78
Ancak Türkiye, günümüzde bu FIR çizgisinin
batıya kaydırılmasını istemektedir.
79
Ayrıca Türkiye, Yunanistan’ın
Ege’de uçuş yapan bütün Türk askeri uçaklarının uçuş planı vermesi
ve FIR’la ilgili yönergelere uymasını istemesi nedeniyle Yunanistan’ın
teknik yetkilerini aştığını ileri sürmektedir.
80
Çünkü Atina FIR’ı kapsa-
mında sadece sivil hava araçlarının uçuş planı sunması, bulundukları
konumu bildirmesi gerekmektedir.
81
Atina ve İstanbul FIR’larının belirlenmesi amacıyla ICAO kapsa-
mında gerçekleştirilen bölgesel toplantılarda Türkiye, kontrolündeki
FIR’ları ekonomik gerekçelerle maliyeti fazla olacağı için sınırlı tutma
eğiliminde olmuştur.
82
Teknik bir husus olduğu için de çok üzerinde
durmamıştır. Ancak 1963 sonrası Türkiye’nin Ege’deki askeri uçuş-
larının artmasına koşut olarak sorunlar ortaya çıkmıştır. Ege’de FIR
sorumluluğunun Yunanistan’a verilmesi ve İstanbul FIR’ı ile araların-
daki sınırın Anadolu sahilleri ile ona en yakın Yunan adaları arasından
76
ICAO, Final Report of The Rules of The Air an Air Traffic Control Committee,
Montreal, February 1951, Doc. 7055, MID/2-RAC.
77
Bkz.23.5.1952 tarihli ICAO belgesi: Doc.7280, EUM II/1952.
78
BAŞEREN, s.184.
79
PAZARCI, Uluslararası Hukuk II, s.450; Bu sınır kabaca Türk-Yunan deniz sınır-
ları üzerinden geçmektedir. Yunanistan’a göre Türkiye 1974’te keyfi olarak ve
bölgesel antlaşmaları ihlal ederek İstanbul FIR’ının sınırını batıya, Atina FIR’ının
sorumluluk ve denetimindeki alana kaydırmıştır. Türkiye’nin belirlediği yeni sı-
nır, kıtasahanlığı için talep ettiği sınırın üzerinden geçmektedir. Bkz. KATSOUF-
ROS, s.88. Ancak bu yönde hiçbir Türk yetkilisinin beyanına rastlamak mümkün
değildir. Yunanistan’ın yayımladığı NOTAMLAR’ın gerekçesi de budur.
80
PAZARCI, Uluslararası Hukuk II, s.453
81
GÜNEL, s.96.
82
Atina FIR hattının sınırlandırılmasına ilişkin bölgesel toplantılar 1950 yılında İs-
tanbul, 1952 yılında Paris ve 1958 yılında Cenevre’de gerçekleştirilmiştir. Bu top-
lantılarda alınan kararlar ICAO Konseyi’nde oybirliği ile onaylanmıştır. Türkiye
sayılan toplantıların tamamına katılmış ve Atina FIR’ı için belirlenen sınırı kabul
etmiştir. KASSIMERIS, Christos, “NATO and the Aegean Disputes”, Defense and
Security Analysis, Vol:24/2, s.171.