455 / 485
Ceza Mahkemesi Kararlarının Hukuk Hâkimini Etkileyip Etkilememesi Meselesinin ...
454
sinde kusurun ( kast, ihmal vb. ) her çeşidinde sorumluluk imkân
dâhilindedir. Ceza yargılamasında sorumluluk için kusurun var-
lığı yeterli iken hukuk yargılamasında kusurun çeşidi ve oranı da
sorumluluk kapsamını ve miktarını belirlemede temel kriterdir.
• Hukuk hâkimi ceza mahkemesi kararındaki fiilin hukuka aykı-
rılığını ve illiyet bağını saptayan maddi olgularla bağlıdır.
1
Aynı
şekilde ceza mahkemesinden verilen mahkûmiyet kararı ile de
bağlıdır. Zira her suç aynı zamanda haksız fiil kabul edilmelidir.
Ancak her haksız fiil suç değildir. Suçta kanunilik ilkesi gereği an-
cak kanunda düzenlenen haksız fiiller ve eylemler suçtur.
• Hukuk hâkimi ceza mahkemesinde yargılanan failin temyiz kud-
retini haiz olup olmadığına ilişkin ceza mahkemesi kararı ile bağlı
değildir.
2
Zira ceza hakiminin ceza ehliyeti yoktur şeklinde kara-
rına karşın hukuk hakimi kusur ehliyeti olmayan yaşı küçükler ve
akıl hastaları yönünden aile başkanının sorumluluğu ve hakkaniyet
sorumluluğu kapsamında tazminata mahkumiyet kararı verebilir.
• Ceza mahkemesinin delil yetersizliğine dayanan beraat kararı hu-
kuk hâkimini bağlamaz. Ceza yargılamasında delil sistemi, failin
davadaki beyanının önemi gibi nedenler ile delil yetersizliğinden
dolayı verilecek karar hukuk hakimi kararını etkilemeyecektir.
• BK 53’de ( TBK 74.madde.) sayılmayan hususlar da hukuk hâkimi
için bağlayıcı sayılmamalı, ancak dosyaya sunulan ceza ilamı ve
ceza dosyası münderecatını inceleyen hâkim bunlara katılmıyor-
sa esasen diğer deliller hakkında da yapılması gerektiği gibi veya
esasen katılıyor ise de yapacağı gibi gerekçe göstermelidir
.
3
Zira
her mahkeme kararı diğer mahkeme için güçlü delildir.
Konu ile Yargıtay uygulamasına bakıldığı zaman iki mahkeme
arasındaki ilişki noktasında doktrin ile uyumlu bir çizgide olduğu gö-
rülecektir. Bu konuda emsal olan kararları aşağıda konu ile ilgili metin
kısımları veriyorum.
1
Ali GÜNEREN İş Kazası ve Meslek Hastalığından Kaynaklanan Maddi ve Manevi
Tazminat Davaları sayfa: 857
2
Turgut UYGUR Açıklamalı- İçtihatlı Borçlar Kanunu Sorumluluk ve Tazminat
Hukuku Cilt:3 sayfa: 2593
3
Kocayusupaşaoğlu/Hatemi/Serozan/Arpacı Borçlar Hukuku Genel Hükümler
İkinci Cilt. Hatemi Sözleşme Dışı Sorumluluk, Sorumluluk Hukuku sayfa:119