17 / 441
İş Mahkemeleri Kanunu’nun Temel Özellikleri ve HMK Karşısındaki Durumu
16
Her ne kadar işçi ile mobbing faili arasında hizmet ilişkisi bulun-
masa da, olayın işyeri atmosferinde gerçekleşiyor olması, iş mahke-
melerinin sahip olduğu özel uzmanlığı gerekli kılabilir. Çalışma psi-
kolojisinin birey üzerinde yarattığı farklı etkiler, mobbingi herhangi
bir taciz vakasından ayırmaktadır. Yine fiilin muhataplarının genelde
ast işçi olması, astın üste ya da doğrudan işverene karşı korunmasını
gerektirdiğinden, bu davalar iş mahkemelerinin kuruluş amacı kapsa-
mındadır. Bahsi geçen nedenlerle mobbingden kaynaklanan manevi
tazminat davalarının, dava arada hizmet ilişkisi olmayan faile karşı
açılsa dahi iş mahkemesinde görülmesi gerektiği kanaatindeyiz.
3. Özel Hükümler
İşK kapsamında olmayan bazı uyuşmazlıklar, ilgili kanunlardaki
özel düzenlemeler sebebiyle iş mahkemelerine getirilmektedir.
32
SenK
hükümlerinden doğan tüm uyuşmazlıklar Yargıtay tarafından iş mah-
kemelerinin görevine dahil sayılmaktadır. TİSGvL Km. 66, Kamu Sen K,
Deniz İş K. ve Basın İş K. da diğer özel düzenlemeleri oluşturmaktadır.
B. Diğer Hususlar
1. Müddeabihin Değeri Meselesi
İş mahkemelerinin görevinin tespitinde müddeabihin değerinin
bir önemi yoktur. Bu konu HUMK döneminde önem taşıyordu. Ancak
HMK m. 2 düzenlemesiyle malvarlığına ilişkin davalarda sulh hukuk
ile asliye hukuk mahkemeleri arasında müddeabihin değerine bakıla-
rak yapılan görev ayrımına son verilmiştir. Bizim de yerinde buldu-
ğumuz yeni düzenleme uyarınca malvarlığına ilişkin tüm davalarda
görevli olan asliye hukuk mahkemesidir. Zira görevli mahkemenin
tespitinde önemli olan davanın meblağı değil niteliği olmalıdır.
Yeni düzenleme ile HMK ile İMK arasında benzerlik sağlanmıştır.
Ancak İMK özel kanun niteliğinde olduğundan, örneğin işçinin kıdem
tazminatına ilişkin davası malvarlığına ilişkin olmakla birlikte asliye
hukukta değil iş mahkemesinde açılacaktır. Adalet komisyonu gerek-
çesinde de özel düzenlemeler saklı tutulmuştur.
33
32
Kılıçoğlu, s. 36, 37; Kuru / Arslan / Yılmaz, s. 778.
33
Pekcanıtez / Atalay / Özekes, s. 106, 107.