19 / 441
İş Mahkemeleri Kanunu’nun Temel Özellikleri ve HMK Karşısındaki Durumu
18
Yargıtay işçinin işini gördüğü yer mahkemesinden işçinin en son
işini gördüğü yer mahkemesini anlamaktadır.
42
Buna göre büyük yol
işlerinde olduğu gibi işyerinin uzayıp gittiği ve birden çok mahkeme-
nin yetkisinin söz konusu olduğu hallerde, işçinin işini yaptığı kesim
hangi iş mahkemesinin yargı çevresine giriyorsa, yetkili mahkeme o
olmalıdır.
43
Uyuşmazlığa işçinin davanın açıldığı tarihteki işyeri değil,
uyuşmazlıkla bağlantısı bulunan işyeri için yetkili mahkeme bakmalı-
dır.
44
İş kazasının işçinin geçici olarak gönderildiği başka bir yerleşim
yerinde olması halinde dahi, işçi asıl işyerinin bulunduğu ilde dava
açabilmelidir.
45
2. HMK Düzenlemesi Uyarınca Yetkili Mahkemeler
HMK m. 7, 8, 9, 13, 14 ve 16 hükümleri de iş yargılaması için ge-
çerlidir.
46
HMK m. 7 uyarınca; “Davalı birden fazla ise dava bunlardan
birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir…”. HMK m. 8 düzenle-
mesine göre; “Memur, işçi, öğrenci, asker gibi, bir yerde geçici olarak
oturanlara karşı açılacak alacak ve taşınır mal davaları için, orada bu-
lunmaları uzunca bir süre devam edebilecekse, bulundukları yer mah-
kemesi de yetkilidir.”. HMK m. 9; “Türkiye’de yerleşim yeri bulunma-
yanlar hakkında genel yetkili mahkeme, davalının Türkiye’de mutad
meskeninin bulunduğu yer mahkemesidir. Ancak diğer özel yetki
halleri saklı kalmak üzere, malvarlığı haklarına ilişkin dava, uyuş-
mazlık konusu malvarlığı unsurunun bulunduğu yerde de açılabilir.”
düzenlemesini getirmektedir. HMK m. 13 hükmüne göre; “Kesin yet-
kinin söz konusu olmadığı hallerde asıl davaya bakan mahkeme karşı
davaya bakmaya da yetkilidir.”. HMK m. 14 uyarınca; “Bir şubenin
işleminden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi
de yetkilidir.”. HMK m. 16 hükmüne göre ise; “Haksız fiilden doğan
davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut
gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri de
yetkilidir.”.
42
Bozkurt,
Ankara Barosu Dergisi
, s. 197.
43
Kılınç, TBB Dergisi, s. 391; Bozkurt, s. 200.
44
Bozkurt, s. 200; Karşıt görüş için bkz. Kılınç,
TBB Dergisi,
s. 391.
45
Bozkurt, s. 200.
46
Kılıçoğlu, s. 52-58; Bozkurt,
Ankara Barosu Dergisi
, s. 197, 198; Bozkurt, s. 193, 194.