34 / 441
AMERİKAN HAKSIZ FİİL HUKUKUNDA
NEDENSELLİĞİN TESİSİ ÇERÇEVESİNDE
GERÇEK NEDEN VE İSPATI
FACTUAL CAUSATION
AND ITS PROOF IN AMERICAN TORT LAW
Zehra ÖZKAN*
Özet:
Tüm hukuk düzenlerinde sorumluluğun unsuru olarak
kabul edilen nedensellik, oldukça karmaşık bir konudur. Amerikan
hukukunda nedenselliğin tesis edilebilmesi için iki aşama göz önün-
de bulundurulmaktadır. Bu aşamalardan ilki; gerçek neden olarak
adlandırılırken, ikinci aşama “yakın neden”-“sorumluluğun kapsa-
mı”- “hukukî neden” olmak üzere çeşitli kavramlarla ifade edilmek-
tedir. Her iki aşamanın tesis edilebilmesi için çeşitli ve farklı testlerin
benimsendiği görülmektedir. Her iki aşamayı da inceleyen bir çalış-
ma çok kapsamlı olacağından, konu sadece gerçek neden ve gerçek
nedenin ispatı ile sınırlandırılmıştır. Bu kapsamda ayrıntılı bir incele-
me yapılmayacak olup, çalışmada gerçek neden ve gerçek nedenin
ispatına ilişkin genel olarak kabul edilen kurallara ve testlere yer
verilmek suretiyle, konunun Amerikan hukukundaki görünümünün
ortaya konulması amaçlanmaktadır.
Anahtar Sözcükler:
Amerikan haksız fiil hukuku, gerçek neden,
gerçek neden testleri, gerçek nedenin ispatı, ispat kolaylıkları
Abstract:
Causation which is the element of liability in all legal
systems is a complicated subject. In American law two stages are
considered regarding causation. While the first stage is called cause
in fact, the second stage is expressed by various concepts such as
“proximate cause”-“scope of liability”-“legal cause”. Various and
different tests are accepted to establish the both stages of causati-
on. The subject is limited to the first stage, namely cause in fact and
its proof, because analyzing both stages will be too comprehensive.
In this context the subject will not be analyzed in detail. Instead of it,
it is aimed to present the general view of the subject by providing in-
formation on the principles and tests on cause in fact and its proof.
Keywords:
American tort law, cause in fact, tests of cause in
fact, proof of cause in fact, relaxation of the proof
1
*
Ar. Gör., Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Karşılaştırmalı Hukuk Anabilim Dalı