73 / 441
Borçlar Kanununa Göre Ön Ödemeli Taksitle Satış Sözleşmesi
72
Alıcının ihtiyacının kanunî ön ödeme süresinin sona ermesi anın-
da henüz doğmaması da muhtemeldir. Bu durumu göz önünde bulun-
duran kanunkoyucu, ödeme süresi bir yıldan daha uzun veya belirsiz
olan sözleşmelerde alıcının satılanın devri talebinde bulunabilmesi
bakımından üç yıllık bir süre daha öngörmektedir (BK. m. 270/II). Bu
durumda, alıcının, toplam sekiz yıl geçmesine rağmen satılanın devri-
ni istememesi hâlinde, satıcı, kendisine satılanın devrine ilişkin uyarı-
da bulunarak alıcıya üç aylık bir süre tanır. Tanıdığı sürenin karşılık-
sız kalması hâlinde satıcı, alıcıya sözleşmeden cayma hâlinde tanınan
haklara sahip olur. Buna göre, satıcı sözleşmeden cayma hakkını elde
eder. Ayrıca, sözleşmeden cayması hâlinde satıcı, alıcıdan toplam ala-
cağın yüzde ikisinden az ve yüzde beşinden fazla olmamak üzere cay-
ma parası talep etme hakkını da elde eder (BK. m. 269)
52
.
3- Sözleşmenin Şekli ve Zorunlu İçeriği
a) Şekil ve Zorunlu İçeriğin Kapsamı
Ön ödemeli taksitle satış sözleşmesi, alıcıya kısmî ödemelerle bir
malı satın alabilme imkânı tanımaktadır. Bu fırsattan yararlanarak
beğendiği malı elde etmeyi amaçlayan alıcının, satıcının şartlarını
düşünmeksizin kabul etmesi ise, her zaman için mümkündür
53
. Ka-
nun koyucu, bu ihtimalin önüne geçebilmek amacıyla, ön ödemeli
taksitle satış sözleşmesinin geçerliliğini yazılı şekle tâbi kılmıştır (BK.
m. 264/II).
Kanun koyucunun öngördüğü yazılı şekil şartının gerçekleşebil-
mesi için hukuk düzeninin yetkilendirmiş olduğu herhangi bir kamu
görevlisinin katılması gerekmemektedir. Dolayısıyla, kanunda öngö-
rülen söz konusu şekil, resmî yazılı şekil değildir. Öte yandan, nitelikli
yazılı şekilde, sözleşmenin yazılı şekle tabî olduğunun belirtilmesiyle
yetinilmeyip, sözleşmenin kapsamına ilişkin bazı şartlar da öngörül-
mektedir
54
. Bu itibarla, ön ödemeli taksitle satış sözleşmesindeki şek-
konusu ön ödemelerin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadelerinin talep
edilebileceği hakkındaki görüş için Akünal, 92.
52
Zweifel, 1308.
53
Çörtoğlu, 268; Atasoy / Taşkın / Acar, 141.
54
Gauch, Peter / Schluep, Walter R. / Schmid, Jörg / Emmenegger, Susan, Schwei-
zerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil ohne ausservertragliches Haft-
pflichtrecht, Band I, 9. Auflage, Zürich 2008, s. 98; Bucher, Eugen, Schweizerisches