74 / 441
TBB Dergisi 2014 (110)
Mehmet AKÇAAL
73
lin, yapılış tarzı itibariyle nitelikli yazılı şekil olduğunu ifade etmek
gerekir. Zira, Borçlar Kanununun 264 üncü maddesinde söz konusu
sözleşmenin yazılı şekilde akdedilmesi yeterli görülmemekte ve söz
konusu hükümde tek tek sayılan bazı hususların da sözleşmede yer
alması gerektiği düzenlenmektedir.
Uygulamada ön ödemeli taksitle satış sözleşmelerinin büyük bir
kısmının, taksitle satış sözleşmesinde olduğu gibi
55
, yazılı şekilde ya-
pılması muhtemeldir. Bu uygulamanın ise alıcı bakımından beklenen
güvenliği sağlaması tek başına yeterli olmaz. Zira, bu uygulamanın
tek başına kabulü hâlinde, sözleşme metinlerinin önceden satıcı tara-
fından sabit bir şekilde hazırlanması, bu metinlerin satıcının menfaa-
tini gözetir nitelikte hazırlanması ve sözleşme metnindeki hususların
çoğu zaman alıcılar tarafından okunmaması veya okunsa da anlaşıla-
maması gibi sıkıntıların doğması kaçınılmazdır
56
.
Uygulamada karşılaşılabilecek bu sıkıntıları önceden önlemenin
yollarından biri, geçerlilik şekli ile birlikte sözleşmenin zorunlu içeri-
ğinin de tek tek kanunda sayılmasıdır. Bu sayede, yükleneceği borcun
kapsamı hakkında detaylı bilgi sahibi olmasına yarayacak bilgilerin,
daha sözleşme akdedilirken, alıcıya bildirilmesi sağlanır. Bu amacı gö-
zeten kanunkoyucu, Borçlar Kanununun 264 üncü maddesinin ikinci
fıkrasının ikinci cümlesinde sözleşmede belirtilmesi gereken hususla-
rı dokuz bentten müteşekkil bir şekilde tek tek saymıştır. Buna göre,
“tarafların adı ve yerleşim yeri”
57
,
“satışın konusu”
,
“toplam satış bedeli”
58
,
Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, 2. Auflage, Zürich 1988, s. 167; Giger, 480;
Eren, Fikret, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara 2012, s. 283;
Kılıçoğlu, Ahmet M., Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 16. Baskı, Ankara 2012, s.
108.
55
Akünal, 86; Çörtoğlu, 269; Atasoy / Taşkın / Acar, 141.
56
Akünal, 86-87; Atasoy / Taşkın / Acar, 141.
57
Sözleşmede tarafların yerleşim yerinin yer almasının zorunlu bir husus ola-
rak öngörülmesi, muhtemel uyuşmazlıklar bakımından önem arz eder.
Çünkü, sözleşmede tarafların yerleşim yerinin belirtilmiş olması söz konusu
uyuşmazlıklarda yetkili mahkemelerin, daha sözleşmenin akdedilmesi anından
itibaren, öngörülebilirliğini sağlar.
58
Çörtoğlu’na göre, toplam satış bedeli, kısmî ödemeli satış dolayısıyla satılanın
peşin satışın üzerine eklenen meblağ ile artışa uğrayan toplam bedeldir (age.272,
dn. 39). Atasoy / Taşkın / Acar’a göre ise, toplam satış bedeli, sözleşmede yük-
lenilen azamî bedeldir (age., 141). Borçlar Kanununun 268 inci maddesinde, satış
bedelinin belirlenmesine ilişkin bir düzenleme öngörülmektedir. Bu hükmün ilk
fıkrasına göre, satıcının ön ödemeli taksitle satış sözleşmesinin kurulduğu sırada
belirlenen toplam satış bedeline ek bir bedel isteme hakkını saklı tutan bütün ka-