TBB Dergisi 110. Sayı

TBB Dergisi 2014 (110)

Mehmet AKÇAAL

leşmede belirtilen bir bankada kendi adına açılacak gelir getiren bir

tasarruf veya yatırım hesabına yatırmakla yükümlü olduğu öngörül-

mektedir.

Bu hükme göre, alıcının söz konusu yükümlülüğünün gerçekleş-

mesi için ilk şart olarak, ödeme süresi bir yıldan daha uzun veya belir-

siz olan bir ön ödemeli taksitle satış sözleşmesinin varlığı gerekmekte-

dir. Hükümde açıkça ödeme süresi bir yıldan daha uzun veya belirsiz

olan sözleşmelere yer verildiğine göre, ödeme süresi bir yıl veya daha

az olan sözleşmeler bakımından böyle bir güvencenin zorunlu olma-

dığını kabul etmek mümkündür. Buna göre, ödeme süresi bir yıl veya

daha az olan sözleşmelerde ödemelerin 265 inci madde hükmüne göre

bankaya yatırılmaları veya doğrudan doğruya satıcıya ifa edilmeleri

kararlaştırılabilir.

İkinci şart olarak, alıcının sözleşmede belirtilen bir bankada kendi

adına açılmış bir hesaba sahip olması gerekmektedir. Söz konusu he-

sabın gelir getiren bir tasarruf veya yatırım hesabı olması gerektiği de

hükümden anlaşılmaktadır.

Üçüncü şart olarak, ödeme süresinin bir yıldan daha uzun veya

belirsiz olduğu sözleşmelerde alıcının, ödemeleri, ikinci şartta belir-

tilen banka hesabına yatırması gerekmektedir. Dolayısıyla, alıcının

edimini sözleşmeye uygun olarak yerine getirebilmesi için ödemeleri

kendisinin sahip olduğu herhangi bir banka hesabına değil, ikinci şart

kapsamında açıklanan banka hesabına yatırması gerekmektedir.

İlk fıkra kapsamında açıklanan söz konusu üç şart, alıcının yüküm-

lülüğüne ilişkindir. Hükmün ikinci fıkrasında ise bankanın yükümlü-

lüklerine yer verilmektedir. Buna göre, bankanın tarafların çıkarlarını

ayrım yapmaksızın gözetmekle ve alıcı hesabına açılmış hesapta birik-

miş paralardan yapılacak herhangi bir ödeme için her iki tarafın rızası-

nı aramakla yükümlü olduğu düzenlenmektedir. Dolayısıyla, alıcının

kendi banka hesabına yatırarak yerine getirdiği ödemelerden satıcının

yararlanabilmesi için her iki tarafın da rızası şarttır. Bu durumda taraf-

lardan herhangi birinin razı olmaması hâlinde, ödeme kesinlikle yapı-

lamaz. İkinci fıkranın devamına göre ise, bu konuda önceden rızanın

verilemeyeceği emredici bir şekilde düzenlenmektedir. Dolayısıyla,

ödemeler hesaba yatırılmadan verilen rıza geçersizdir.