TBB Dergisi 111. Sayı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Gäfgen Kararı Bağlamında Ceza Muhakemesinde ...

404

delilin yargılamada kabulü, bu usulün bütünlüğünü zayıflatır ve tehlikeye

sokar. Bize göre, Sözleşme’nin 3. maddesiyle güvence altına alınan insanlık

dışı muameleye tabi tutulma şeklindeki mutlak hakkın zayıflatılması pahasına

suç faaliyetleri soruşturulamaz ve bireyin mahkumiyeti sağlanamaz. Aksini

kabul etmek, çekirdek değerleri feda etmek ve adalet dağıtmayı itibarsızlaştır-

mak anlamına gelir

257

Ayrıca burada belirtmek istediğimiz bir başka husus, Mahkeme-

nin özellikle Türkiye ve Rusya gibi insan hakları ihlalleri konusunda

sabıkası olan ülkelerde göstermiş olduğu ve pek çok örneği olan hassa-

siyeti ve titizliği bu davada göstermemiş olmasıdır. Bu ifademizin yan-

lış anlaşılmasını istemeyiz. Biz Türkiye ve Rusya gibi ülkeler için titiz

davranılmasını değil; Almanya’dan gelen bir vakada titiz davranılma-

masını eleştiriyoruz. Hukuka aykırı delil toplamanın ve hele bunun

işkence veya insanlık dışı kötü muamele ile yapılmasının hiçbir ay-

rım ve çıkarım yapılmaksızın soruşturmanın ve/veya kovuşturmanın

herhangi bir aşamasında kullanılmasının o yargılamayı adil olmaktan

çıkarttığının, bunun 6. maddenin bir ihlali olduğunun, ülke ve somut

olayın şartları gözetilmeksizin, beyan edilmesini istiyoruz. Nitekim

aynı ayrım Jalloh v. Almanya davasında da yapılmış ve Mahkeme o

davada da bir karar vermek kaçınmıştır. Oysa Mahkeme önüne gelen

olayda durumun zorluğunu ve hangi ülkeden geldiğini gözetmeksi-

zin, Sözleşmenin maddeleri, Mahkemenin içtihatları ve hukukun üs-

tün değerlerini gözeterek kararını vermelidir. Aksi takdirde karar hem

içerik açısından hem de bu şekildeki yan etkileri açısından tartışma ko-

nusu olacak hepsinden de önemlisi Mahkemenin güvenirliği üzerinde

ciddi soru işaretlerinin oluşmasına neden olacaktır.

Dolayısıyla Mahkeme, Sözleşmenin 3. maddesiyle yasaklanmış

bir soruşturma yönteminin kullanılmasının başvurucu hakkındaki bir

ceza davasında kendisinin aleyhine bir sonuç verdiği bir olayda, bu

ihlale karşılık uygun ve yeterli giderimin, yukarıdaki şartların yanın-

da, o yasak yöntemle soruşturmanın yargılama üzerinde devam eden

etkilerine yönelik giderim tedbirlerinin alınmasını ve özellikle Sözleş-

257

Gäfgen v. Almanya, Yargıçlar Rozakis, Tulkens, Jebens, Ziemele, Bianku ve

Power’ın birleşik kısmen muhalif görüşleri, §12.