71 / 533
Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs Suçu (TCK M. 288)
70
Bu suç bakımından da hukuka uygunluk nedeni olarak ancak hakkın
kullanılması gündeme gelebilir. Hakkın kullanılması kapsamında da
Anayasanın 28. ve 5187 sayılı Basın Kanununun 3. maddesinde ifade-
sini bulan basının haber hakkı ile bilimsel nitelikteki eleştiriler değer-
lendirilebilir.
Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçu basının haber verme
hakkı ile yakından bağlantılıdır. Zira özellikle hâkim ve savcılar görül-
mekte olan davayla yakından ilgili kişilerdir. Konu hakkında yetersiz
bilginin olması ya da hukuk normlarının yoruma elverişli olması du-
rumunda basın tarafından yapılan baskının bu kişiler üzerinde önem-
li etkisi olacaktır.
36
Bu nedenle bağımsızlığın sağlanması bakımından
basından gelebilecek müdahalelere karşı korunma gereklidir.
37
Bası-
nın görevi geneli ilgilendiren ya da ilgilendirmesi gereken tüm olaylar
hakkında objektif ve gerçekleri yansıtacak biçimde halkı aydınlatmak,
çeşitli konularda kamuoyunu düşünceye sevk etmek için tartışmalar
açmak, onu toplumsal ve siyasal oluşumlar üzerinde doğru ve gerçeğe
uygun bilgilerle donatmak, yöneticileri eleştirmek ve uyarmak, birey-
leri içinde yaşadığı toplumu ve tüm insanlığın sorunları yönünden bi-
linçlendirmektir.
38
Bir haberin verilmesinde gerçeklik, güncelik, kamu
yararı, toplumsal ilgi, konu ile ifade arasında düşünsel bağlılık söz
konusu ise haberin hukuka uygun olduğunu kabulü gerekmektedir.
39
Ceza Genel Kurulu’nun bu görüşü destekleyen kararında; bir olayın
haber niteliği taşıması için, haber gerçek ve güncel olması, haberin
açıklanmasında kamu ilgi ve yararı olup verilen haberle suç arasında
fikri bir bağ bulunması gerektiği belirtilmiştir.
40
Bu şartlar bulunduğu
takdirde her kişi ve makamın eleştiriye açık olması gerektiğinde tipe
uygun fiil suç oluşturmaz.
41
Böylece basın yargı sisteminde görülen
aksaklıkları ve yargıçların hatalı tutumlarını kamuyu aydınlatma ama-
cıyla eleştirip, bu yöne dikkat çekebilecektir.
36
Hans Mathias Kepplinger, Thomas Zerback, “Der Einfluss der Medien auf Richter
und Staatsanwälte Art, Ausmaß und Entstehung reziproker Effekte”, Publizistik
(54), 2009, s. 220.
37
Özek, a.g.e., s. 46.
38
CGK, E. 4-96/1985, K. 790/1985, 09.10.198; HGK, E. 02/4-615, K.02/619, 02.09.2002.
39
4.HD, E. 2/734 K. 02/6038, 20.05.2002.
40
CGK, E. 154/1994, K. 223/1994, 20.06.1994.
41
Donay, a.g.e., s. 396; Taşkın, a.g.e., s. 15.