182 / 413
TBB Dergisi 2014 (112)
Mahmut ŞEN
181
uyuşmazlıklarda yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi yasak-
lanmıştır. Anayasa Mahkemesi, 3091 sayılı Kanun’un 13. maddesinde;
“bu Kanuna göre verilmiş kararlar üzerine idari yargıya başvurma-
larda yürütmenin durdurulması kararı verilmez.” hükmü ile taşın-
maz mal zilyedliğine yapılan tecavüzlerin önlenmesi hakkında idari
makamlarca verilmiş kararlara karşı açılan iptal davalarında, idari
yargı mercilerince yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesinin
“kamu düzeni” gerekçesiyle sınırlandırılmasına ilişkin hükmü iptal
etmiştir
42
.
Anayasa Mahkemesince, belirtilen dava karara bağlanırken,
Anayasa’nın 125. maddesinde yer verilen kısıtlama sebepleri arasında
gösterilen kamu düzeninin bozulması kriteri ile hak arama hürriye-
tini düzenleyen 36. maddesi, temel hakların kısıtlanmasına ilişkin 13.
maddesi ve hukuk devleti ilkesi açısından değerlendirme yapılmıştır.
Kararda, hak arama hürriyeti bakımından kişilerin idareye karşı sahip
oldukları en etkili yargısal koruma mekanizmasının iptal davası oldu-
ğu, kişileri iptal davası sonuçlanıncaya kadar hukuka aykırı idari işle-
min olumsuz etkilerinden korumak, ileride giderilmesi veya düzeltil-
mesi imkânsız veya zor olan durumları önlemek, idareyi de hem olası
bir tazmin yükünden kurtarmak, hem de hukuk sınırları içine çekerek
hukuk devletinin kesintiye uğramadan devamını sağlamak amacıy-
la yürütmenin durdurulması kurumunun öngörüldüğü, yürütmenin
durdurulması kararının idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması ve
uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması
şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda verilebildiği hususu göz
önüne alındığında, hukuka aykırı işlemin uygulanması suretiyle hu-
kukun dışlandığı, yargının etkisiz kaldığı yerde kamu düzeninin daha
çok bozulacağı, idari yargıda yürütmenin durdurulması kararıyla gü-
dülen amacın, kişilerin hak arama özgürlüklerini daha etkili biçimde
kullanabilmelerini sağlamak olduğu, hukuka aykırı olan işlemin tela-
fisi güç zararlara yol açması halinde bile yürütmenin durdurulması
kararı verilememesinin bu müesseseyi etkisizleştirdiği, bu nedenle
hak arama hürriyetini de sınırlandırdığı belirtilmiştir.
42
Anayasa Mahkemesi’nin 03.10.2010 gün ve E.2008/77, K. 2010/77 sayılı Kararı,
www.anayasa.gov.tr,erişim tarihi:21.03.2014