179 / 413
İdare Hukukunda Yürütmenin Durdurulması Kurumunun Evrensel Normlara Uyumu
178
ise, idari makamlarca tesis edilen ve hukuka açıkça aykırı olduğu ilk
aşamada anlaşılan kararların, hukuk aleminde bir süre daha varlığını
sürdürmesine yol açacağı, hukuka aykırı kararların hukuk aleminde
yürürlüklerinin sürmesine izin vermenin ise, kamu düzeni ve kamu
yararına aykırı olacağı kuşkusuzdur.
Hak arama hürriyeti açısından, kamu personelinin görev şartla-
rını ve özlük haklarını düzenleyen mevzuat hükümlerine göre kamu
görevlileri hakkında tesis edilen atama, naklen atama, görev ve unvan
değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemle-
rin, diğer yasalara göre tesis edilen idari işlemlerden herhangi bir farkı
bulunmamaktadır. Zira genellikle her idari işlemin kamu düzeni ile
doğrudan veya dolaylı bir şekilde ilgisi vardır. Bu itibarla, idari işle-
min türü ve niteliği ne olursa olsun, mahkemece işlemin hukuka açıkça
aykırı olduğunun ve uygulaması halinde telafisi güç zarar doğurabi-
leceğinin tespiti halinde uyuşmazlığın hangi aşamasında bu tespitler
yapılırsa işlemin yürütülmesi durdurulabilmelidir.Yürütmenin dur-
durulmasını davanın ilk aşamasında yasaklayan bir yargısal denetim,
biçimsel olarak vardır. Zira, yokluk halindeki idari işlemler bile hukuk-
sal sonuçlar doğurmaya devam edecektir. Sınıfının dışında, başka bir
ülkede, derecesinin çok çok altında bir göreve atanma/görevlendirme
halinde dahi, kişi mahkemece hukuka aykırılığı saptanmasına rağmen
yürütmesi durdurulamayan işlemin sonucu olarak gidip görevine baş-
layacaktır. Bu halde, özellikle mobbing uygulamalarında görülen, me-
muru işçi sınıfından birisinin yerine getirmesi gereken bir vazife ile
görevlendirme, zabit katibini gece bekçisi yapma, kanunla verilmemiş
yetkiyi kullanarak işlem tesis etme gibi hukuken kabulü mümkün ol-
mayan ve herkese absürd gelecek uygulamalara karşı bile kamu gö-
revlisini koruyacak bir hukuk normu olmayacaktır. Yasal düzenlemeye
göre mahkemece savunma süresinin kısaltılması mümkün olmakla
birlikte, idare mahkemelerince genellikle kamu personeline ilişkin ata-
ma/görevlendirme davalarında, 15 günden daha kısa savunma sürele-
ri takdir edilmemektedir. Bu halde ise, ilk inceleme ve tebligat gibi usul
işlemleri nedeniyle geçecek süre içerisinde açıkça hukuka aykırı olan
işlem, hukuk aleminde sonuçlar doğurmaya devam edecektir.
Öte yandan, idari işlemlerin neden olacağı zararın her zaman
maddi nitelikte olmadığı, dava sonunda tazminat vermekle bazı zarar-