360 / 413
TBB Dergisi 2014 (112)
Erdem BAFRA
359
İngiliz hukukunda söz konusu dava dışında,
Lee v Lee’s Farming
10
(Lee)
ve
Macaura ve Northern Assurance Co.
11
(Macaura)
davaları da şirke-
tin pay sahiplerinden bağımsız tüzel kişiliğine ve sınırlı sorumluluğa
atıf yapan önemli davalardandır. Bu nedenle aşağıda bu davalardaki
somut duruma ve mahkemelerin değerlendirmelerine kısaca yer ver-
dikten sonra, perdenin kaldırılması doktrininin mahkemelerce uygu-
lanmasına değineceğiz.
Macaura
davasında,
Macaura (M),
kereste faaliyetinde kullanıl-
mak üzere sahibi olduğu gayrimenkul üzerinde ağaç yetiştirmekte-
dir. Daha sonra bu gayrimenkulü, kereste satıcılığı faaliyetinde bu-
lunmak üzere kurduğu bir şirkete devretmiş, ancak keresteleri kendi
şahsının taraf olduğu bir sigorta sözleşmesiyle sigortalatmıştır. Ancak
daha sonra bu keresteler, çıkan bir yangın sonucu kül olmuştur. Bu-
nun üzerine
M
, keresteleri sigortalattığı sigorta şirketine, söz konusu
zararının tazmini için talepte bulunmuş ve sigorta şirketi de, düzen-
lenen poliçenin
M’
nin kendi adına olduğunu, buna karşılık şirketin
M’
den ayrı bir tüzel kişiliği bulunduğunu ileri sürmüş ve zararı taz-
min etmemiştir. Mahkeme de sigortacının gerekçesi doğrultusunda
davayı reddetmiştir.
Lee
davasına baktığımızda ise, bay
Lee (L)
kurduğu şirketin aynı
zamanda % 99 oranında hissedarı ve müdürüdür. Bay
L
şirkette ken-
dini pilot olarak görevlendirmiş ve bir uçuş sırasında meydana ge-
len kaza sonucunda hayatını kaybetmiştir. Bunun üzerine eşi bayan
L,
eşinin şirketin işçisi olarak iş başındayken hayatını kaybettiğini
ileri sürerek, şirketin sözleşme imzaladığı sigorta şirketinden tazmi-
nat talebinde bulunmuştur. Ancak sigorta şirketi, bay
L
’nin şirkette
işçi olarak çalıştığını kabul etmeyerek talebi reddetmiştir. Buna kar-
şılık mahkeme,
Salomon
davasına atıf yaparak, şirketin bay
L
’den ba-
ğımsız ve ayrı bir tüzel kişiliği olduğuna işaret ederek davayı kabul
etmiştir.
çerçevede Temyiz Mahkemesi’ne göre, AS her ne kadar kendi işini sınırlı sorumlu
bir şirket kurmak suretiyle bu şirkete devretmiş ise de, bu durum aslında,
İŞK 1862’nin ruhuna aykırı olarak, onun gerçek iradesinden farklı bir sonucu
yansıtmaktadır; ayrıntılı bilgi için bkz. Dignam / Lowry, s. 18-23.
10
[1961] AC 12 (PC (NZ)).
11
[1925] AC 619 (HL).