51 / 413
Yabancı Irk ve Millet İsimlerinin Soyadı Olarak Kullanılması Yasağı ve Bir Anayasa...
50
cundum libertatem respondendum erit
”
75
(özgürlüklere ilişkin yorumda
tereddüt varsa cevap özgürlük lehine olur) “
powers are narrow, rights
broad
”
76
(yetkiler dar haklar geniştir) gibi pek çok yerleşik kural kamu
düzeni ve kamu yararı terimlerinin dar yorumlanmasını zorunlu kıl-
maktadır. Devlet müdahalesinin istisnai oluşu karşı oy yazılarına yan-
sımıştır
77
. Yine de davanın konusu bağlamında “kamu düzeni”nin ge-
nel ahlak ve Türk gramatik yapısına ilaveten genel sınırlama sebepleri
arasında sayıldığı görülmektedir
78
.
Karşı oy yazılarının birinde anayasanın 10. maddesi Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi’nin ayrımcılığı yasaklayan 14. maddesiyle birlikte
ele alınarak, iptali talep edilen düzenleme “farklı etnik gruplara men-
sup olan Türk vatandaşlarının kendilerini diledikleri soyadı ile ifade
etmelerini engellediğinden, bu konudaki kamu yararının ne olduğu
açıkça belirlenmeden getirilen sınırlamanın meşru bir amaca dayandı-
ğından söz edileme”yeceği ileri sürülmektedir
79
. Böylece kamu yararı-
nın apaçık görülmediği böylesi bir konuda özgürlüğün esas olması ge-
rektiğine işaret edilmektedir. Bazı yargıçlar ise anayasal sınırlar içinde
kalmak kaydıyla kamu yararına dayalı hak kısıtlamalarının hukuka
uygun olduğunu teyit etme ihtiyacı hissetmiştir
80
. Öte yandan, aynı
yargıçlar halihazırda yürürlükte olan kısıtlamaların kamu yararının
sağlanması için kâfi olduğunu vurgulamıştır:
“Anayasa’nın 3. maddesindeki Türkiye Devleti’nin dilinin Türk-
çe olduğuna ilişkin hükmün, 4. maddesindeki değiştirilemeyecek ve
değiştirilmesi teklif edilemeyecek hükümler arasında yer alması ve
yabancı ırk ve millet isimleriyle kullanılmak istenen soyadlarının,
1.11.1928 günlü, 1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkın-
da Kanun uyarınca, Türk harfleriyle yazılmasının zorunlu bulunması,
75
Henry Campbell Black, A Law Dictionary Containing Definitions of the Terms
and Phrases of American and English Jurisprudence, Ancient and Modern, New
Jersey, The Lawbook Exchange, 1995, s.987
76
Kemal Gözler, Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, Bursa, Ekin Kitabevi, 2011,
Cilt I, s.301
77
AMKD, “Haşim Kılıç ve Engin Yıldırım’ın Karşı Oy Yazısı”, op.cit., s.901
78
Ibid.
79
AMKD, “Fulya Kantarcıoğlu, Fettah Oto, Celal Mümtaz Akıncı ve Erdal
Tercan’ın Karşı Oy Yazısı”, op.cit., s.905-906
80
“Fulya Kantarcıoğlu, Fettah Oto, Celal Mümtaz Akıncı ve Erdal Tercan’ın Karşı
Oy Yazısı”, Ibid., s.905