TBB Dergisi 113. Sayı

TBB Dergisi 2014 (113)

Esra KATIMAN

137

sünü sunduğu bu raporlarda, yapmış olduğu denetleme faaliyetlerini

özetlemenin yanı sıra, Sözleşmenin etkin biçimde uygulanabilmesi

için önemli gördüğü konulara öncelik vermekte, saptadığı durumla-

rın altını çizmektedir. Örneğin, insan ticareti ile mücadelede, talep ile

mücadeleye önem verilmesi, bazı kişi gruplarının insan ticareti mağ-

duru olmaları konusunda yapılacak çalışmaların nitelik ve niceliğinin

tespiti gibi. Aynı şekilde bu raporlar önleyici tedbirler anlamında da

bazı pistler vermektedir: sayısal, istatiksel bilgi toplama, gerekli araç

ve gereç kaynağı ayırma, izleme ve denetleme sonuçlarını düzenli ta-

kip etme önerilen yöntemler arasındadır.

b-Görüş ve raporların uluslararası hukuk kaynağı olma

niteliği

Uluslararası niteliği olan bu kuruluşların raporlarının zaman za-

man asli, zaman zaman da yardımcı hukuk kaynağı olarak değerlen-

dirilebileceği, bu yönleriyle de uluslararası mahkemelerin kararlarını

etkileyebilecekleri söylenebilir.

Bu etki, asli kaynak etkisi yönünden özellikle karşılaştırmalı hu-

kuka yer veren raporlar aracılığıyla olabilir. Zira bu raporlar, belirli

bir şekilde davranmanın hukuken zorunluluk teşkil ettiği inancıyla

tekrar edilen ve sürekliliği olan kuralların oluşturduğu teamül huku-

ku kurallarının ortaya çıkarılmasına yardımcı olmaktadır. Örneğin,

Komiserin, çocuklara uygulanan fiziksel cezalarla ilgili raporunda,

Avrupa ülkeleri içindeki mevzuat incelemeye tabi tutulmuş ve bu ra-

porda karşılaştırmalı hukuka yer verilmiştir. Gerek yasal, gerek uygu-

lama yönünden devletlerin davranış ve tutumlarının tespitine imkân

veren bu tür raporlar uluslararası hukuk kaynakları arasında yer ala-

cak özelliktedir

. Bu nitelikleri ile yargısal denetime katkılarının altı

çizilmelidir.

Bu rapor, görüş ve tavsiyeler nihayetinde yardımcı kaynak olarak

AİHM’nin Sözleşmede yer alan hakları değerlendirirken Sözleşmeyi

yorumlamasında da kullanılabilir. Bu uygulama, hukuken ve fiilen

CommDH/IssuePaper(2006)1REV, Version mise à jour - Janvier 2008, Les enfants

et les châtiments corporels: « Le droit à l’intégrité physique, aussi un droit de

l’enfant »