151 / 341
Kamu Başdenetçisi ve Kamu Denetçileri Hakkında Disiplin Soruşturması Açılması Usulü
150
velce var olan hüküm halen bulunmamaktadır. Bu halde kanun koyu-
cunun bu hususta düzenleme yapmamasının üzerinde durulmasın-
dan ve tartışılmasından ziyade baş denetçi ve denetçiler hakkında bir
şikâyet gündeme geldiği takdirde nasıl bir usûl izleneceğinin belirlen-
mesi gerekmektedir.
6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 4. maddesinin
1. fıkrasına göre -yukarıda belirtildiği üzere- Kamu Denetçiliği Ku-
rumu Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı bir kamu tü-
zel kişiliğidir. Disiplin soruşturmasına ilişkin kanunî bir düzenleme
bulunmaması karşısında kurumun Türkiye Büyük Millet Meclisi Baş-
kanlığına bağlı olduğundan hareketle kamu denetçilerine; diğer kamu
görevlilerine uygulanan disiplin hükümleri (657 sayılı Devlet Memur-
ları Kanunu
28
) uygulanabilir mi?
Disiplin cezasının uygulanabilmesi için, bu cezayı gerektirecek
davranışlar ve bu davranışlara uygulanacak disiplin cezasının hukuk-
sal dayanağının bulunması gerekir
29
. Anayasada disiplin suç ve ceza-
larının kanunla düzenlenmesi açıkça öngörülmemiştir. Ancak, Anaya-
sanın 128. maddesinde
30
geçen “diğer özlük işleri” ifadesi disiplin suç
ve cezalarını da kapsadığından Anayasaya göre disiplin suç ve ceza-
ları kesin olarak kanunla düzenlenmelidir
31
. Anayasa Mahkemesi’ne
göre:
“Genel olarak disiplin cezaları kamu görevi ile ilgili bir ceza türü olarak
benimsenmektedir. Anayasanın 38. maddesinde idarî ve adlî cezalar arasında
bir ayırım yapılmamış, ayrıca ceza yerine geçen güvenlik önlemleri de madde
kapsamına alınmıştır. Buna göre, disiplin cezaları Anayasanın 38. maddesi
kapsamındadır.”
32
.
28
14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu için bkz. 23 Temmuz 1965
tarihli ve 12056 sayılı Resmî Gazete.
29
Yıldırım, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri I, Güncelleştirilmiş 4. Baskı, Konya
Şubat 2012, s.240, Mimoza Yayınları.
30
Anayasa Madde 128:…
Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetki-
leri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla
düzenlenir.(Ek Cümle: 7/5/2010-5982/12 md.). Ancak, malî ve sosyal haklara iliş-
kin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.
31
Zehra Odyakmaz - Ümit Kaymak-İsmail Ercan, Anayasa Hukuku-İdare Hukuku,
Genişletilmiş ve Güncellenmiş 15. Baskı, İstanbul Ağustos 2012, s.464, On İki Lev-
ha Yayıncılık A.Ş.
32
Anayasa Mahkemesinin 04.04.1991 tarihli ve E.1990/12, K.1991/7 sayılı kararı için
bkz. 13 Ağustos 1991 tarihli ve 20959 sayılı Resmî Gazete.