207 / 341
Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri İzleme Kurulları
206
riler dikkate alınarak mevzuat değişikliğine gidildiği görülmektedir.
Örnek vermek gerekirse,
Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve
Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük
’ün, telefonla görüşme hak-
kını düzenleyen 88/2,p hükmünde yapılan değişiklikte
111
, izleme ku-
rullardan gelen önerilerin etkili olduğu ifade edilebilir. Maddenin de-
ğişiklikten önceki halinde telefon görüşmelerinin Türkçe yapılacağı,
ancak hükümlünün Türkçe bilmemesi veya görüşeceğini bildirdiği
yakının mahallinde yapılan araştırmada Türkçe bilmediğinin saptan-
ması durumunda, başka dilde konuşma yapılmasına izin verileceği
ve konuşmanın kayda alınacağı belirtilmekte, kayıtların incelenmesi
sonucunda konuşmanın suç teşkil etme ihtimali olan faaliyetler için
kullanıldığının anlaşılması durumunda, bir daha hükümlünün aynı
yakını ile Türkçeden başka dille konuşmasına izin verilmeyeceği be-
lirtilmekteydi. Bu düzenleme, eleştiri konusu yapılmakta
112
ve anılan
hükmün değiştirilmesine yönelik öneriler bazı izleme kurullarının ra-
porlarında yer almaktaydı. Özellikle, hükümlülerin yakınları ile daha
iyi iletişim kuracakları bir dille konuşmak istemeleri, hükümlünün
yakının Türkçe bilmediğinin araştırılması sürecinin sağlıklı işleme-
diği, sınırlı Türkçe bilgisi olan hükümlü yakınlarının da Türkçe bil-
diği yönünde tespitler yapıldığı, ancak, telefon görüşmelerinde sınırlı
Türkçe bilgisi nedeni ile iletişimin zorlaştığı, bu nedenle başka dille
konuşmaya başlanınca görüşmenin idare tarafından sona erdirildiği
hususları üzerinde durulmaktaydı. Diğer taraftan, yurtdışında yaşa-
yan hükümlü yakınları açısından Türkçe bilmediklerinin saptanması
uzunca bir süre almaktaydı. Neticede, bahsi geçen tüzük hükmünde
değişikliğe gidilmiş ve hükmün ilgili bölümü şu şekilde düzenlen-
miştir:
“…Ancak hükümlünün, kendisinin veya görüşeceğini bildirdiği kişi-
nin Türkçe bilmediğini beyan etmesi hâlinde, konuşmanın yapılmasına izin
verilir ve konuşma kayda alınır. Kayıtların incelenmesi sonucu, konuşmanın
suç teşkil etme ihtimali olan faaliyetler için kullanıldığının anlaşılması duru-
munda, hükümlünün bir daha aynı kişiyle Türkçeden başka bir dille konuş-
masına izin verilmez”.
111
Değişiklik Bakanlar Kurulu’nun 15.06.2009 tarih ve 2009/15092 numaralı
kararnamesi ile yapılmış olup, 20.06.2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bkz. RG.
20.06.2009, Sayı 27264.
112
İzmir Ceza ve Tutukevleri Bağımsız İzleme Grubu Yıllık Raporu (Ekim 2003-Ekim
2004), s. 8.