265 / 341
Askerî Ceza Hukukunda Ast’a Müessir Fiil Suçu (Asck M.117)
264
AsCK 117/1’in devam eden cümlesinde
‘veyahut tazip maksadiy-
le madunun hizmetini lüzumsuz yere güçleştiren veya onun diğer askerler
tarafından tazip edilmesine veya suimuamelde bulunulmasına müsamaha
eden
’lerden bahsedilerek bu suç faillerinin eylemlerinde ‘
tazip’
gibi
özel bir saik altında hareket etme şartı aranmıştır. Bu özel kasıt altında
hareket edilmemesi halinde bu suç oluşmayacaktır. Ancak daha önce
açıklandığı üzere özel saik aranan durumlarda suçun olası kastla iş-
lenmesi mümkün değildir.
Tazip maksadının bulunmaması durumunda şartları varsa bu ey-
lemin AsCK 115’nci maddesinde yazılı ‘
sair suretle memuriyet nüfuzunu
suistimal’
suçunu oluşturması kanaatimizce mümkündür.
Sanığın suç kastının değerlendirilmesi bu bakımdan önemlidir.
Suç kastının değerlendirilmesinde, Askerî Yargıtay, sanığın beya-
nından çok fiilin oluşup oluşmadığı konusunda mağdurun beyanına
önem vermektedir. Nitekim bir kararında,
‘
Sanığın eylemlerinde şefkat
ve sevgiyle dokunma tarzında bir davranış biçimi sergilemediği, mağdur er-
lerin kendilerine atılan tokadı “dövme” olarak algıladıklarını beyan ettikleri,
Bl.K.nın; sanığın bu tür hareketleri, bölüğe yeni gelen erbaş ve erleri korkut-
mak, sindirmek için yaptığı şeklindeki vaka kanaat raporu, Bl.K.nın sanık hak-
kında adli soruşturma için işlem yapıp, ceza yetkisini kullanmaması nedenle-
riyle, sanığın eylemi Asta Müessir Fiil suçunu oluşturur.
128
Doktrindeki bir açıklamada, mahkemenin somut olayı değerlen-
dirirken vücuda yönelik etkinin belirlenmesinde mağdurun sübjektif
duyarlılığı değil, objektif bir gözlemcinin değerlendirmesi ile konuyu
ele alınması gerektiği açıklanmıştır.
129
Askerî Yargıtay’ın bu konuda
mağdurun sübjektif duyarlılığına da önem veren
130
kararlarına rast-
128
As.Yar.DK., 04.03.1999 tarih 1999/27-45 EK. (Askerî Yargıtay Dergisi, S.13, Y.2001,
s.313-314)
129
Tezcan vd., s.198.
130
‘Dava konusu olaylarda sanığın, er Ö.Y., Onb.R.H. ve Onb.M.A.’nin yüzlerine
birer tokat atma ve er T.D.’in yemekhanede ensesine vurma şeklindeki eylem-
lerinde şefkat ve sevgiyle dokunma tarzında bir davranış biçimi sergilemediği
mağdur erlerin, kendilerine atılan tokadı “dövme” olarak algıladıklarını beyan et-
melerinden anlaşılmaktadır. Zira, bu hususu en iyi değerlendirebilecek olan böyle
bir davranışa maruz kalan kimsedir. Ayrıca, Bölük Komutanının Vak’a ve Kanaat
Raporunda “...şahıs bu tür hareketleri özellikle yeni gelmiş erbaş ve erlere onla-
rı sindirmek, korkutmak için yapmaktadır.” şeklindeki kanaati de, bu düşünceyi
doğrulamaktadır. Bu nedenlerle, sanığın eylemi As.C.K.nun 117 nci maddesinde
tanımlanan asta müessir fiil suçunu oluşturduğundan; Dairenin, eylemin 477 Sa-