TBB Dergisi 113. Sayı

TBB Dergisi 2014 (113)

Sinan BAYINDIR

323

eser mahiyeti yoksa FSEK m. 86’ daki ihlal ve haksız rekabet söz konu-

su olabilecektir

. Ayrıca eserin koruma süresinin dolamamış olması

gerekir. Bu nedenle ceza yargılamasında suçun oluştuğunun kabulü

için söz konusu fikri ürünün FSEK anlamında eser olup olmadığının

öncellikle bilirkişi marifetiyle belirlenmesi gerekir

Bu suç seçimlik hareketli bir suçtur. Kanun koyucu bir eseri hak

sahibi kişilerin yazılı izni olmaksızın her türlü işaret, ses veya görüntü

nakline yarayan araçlarla umuma iletmek veya yayınlamak hareketle-

rinden herhangi birinin yapılması ile tamamlanmış olur. Bir eser hem

umuma iletilip hem de yayınlanmış ise, bu durumda hâkim TCKm. 61

çerçevesinde somut cezayı belirlerken birden fazla seçimlik hareketin

gerçekleştirilmiş olmasını göz önünde bulunduracaktır.

Yayımlama, bir eserin aslından çoğaltma ile elde edilen nüshaları,

hak sahibinin rızasıyla satışa çıkarılma ya da dağıtılma yahut diğer

bir şekilde ticaret mevkiine konulma suretiyle umuma arz edilmesini

ifade eder (FSEK m. 7). Yayımlama ile eser ticari ürün haline gelir.

Bern Sözleşmesi’nin 3. maddesinin 3. bendinde; yayımlanmış ese-

rin çalışmasının yapısı dikkate alınarak, basım yöntemi ne olursa ol-

sun, kamunun gereksinimlerini karşılayacak sayıda buluna yazarın

rızası ile basılmış eserleri ifade ettiği belirtilmiştir. Keza 5187 sayılı Ba-

sın Kanunu’nun 2/b maddesinde, yayım;bBasılmış eserin herhangi bir

şekilde kamuya sunulması olarak tarif edilmiştir.

Yayım farklı çoğaltma yöntemleri ile gerçekleştirilebilir. Yayım

için mutlaka yayımın matbaa yoluyla yapılması şart değildir. Yayım-

lamanın olduğu her durumda ‘yayma’nın da var olduğu kabul edil-

melidir. Yayımlamada aleniyetten farklı olarak ticari amaç ön plana

çıkmaktadır.

FSEK m. 86’da “Resim ve portreler” başlığı altında “ Eser mahiyetinde olmasalar

bile, resim ve portreler tasvir edilenin, tasvir edilen ölmüşse 19 uncu maddenin

birinci fıkrasında sayılanların muvafakati olmadan tasvir edilenin ölümünden 10

yıl geçmedikçe, teşhir veya diğer suretlerle umuma arz edilemez. Birinci fıkradaki

muvafakatin alınması: 1. Memleketin siyasi ve içtimai hayatında rol oynayan kim-

selerin resimleri; 2. Tasvir edilen kimselerin iştirak ettiği geçit resmi veya resmi

tören yahut genel toplantıları gösteren resimler; 3. Günlük hadiselere müteallik

resimlerle radyo ve film haberleri; için şart değildir.” denilmiştir.

Bkz. Kayıhan İçel, Telif Ceza Hukuku Açısından Eser Kavramı ve Bu Bağlamda

Avukat Dilekçelerinin Değerlendirilmesi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler

Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 10 Güz 2006/2 s. 100.