TBB Dergisi 113. Sayı

Eser Sahibinin İzni Olmaksızın Eseri Umuma İletim Suçu

326

edebileceği bir hakkına ilişkin olmak üzere, açıkladığı rızası çerçevesinde işle-

nen fiilden dolayı kimseye ceza verilmez”

hükmüne yer verilmiştir.

Rıza; açık veya zımni, yazılı veya sözlü olabilir. Ancak maddede

düzenlenen suç tipi açısından kanun koyucu rızanın mutlaka yazılı

olması şartını aramıştır. Maddede, rızanın mutlaka yazılı izne tabi

tutulması eleştirilebilir. Öyle ki ceza muhakemesi hukukunda delil

serbestisi ilkesi geçerli olup maddi gerçeğin ortaya konulması için

hukuka uygun olmak şartıyla her türlü delilden istifade edilebilir. Bu

bağlamda vicdani kanaatin oluşturulması ancak belli nitelikteki delil-

lere bağlı tutulamaz. Hangi olgunun hangi sayıda ve hangi tür delille

ispatlanacağı konusunun önceden belirlenmesi delil serbestisi ile bağ-

daşmayacaktır

Rızanın kanunun suç saydığı fiilin işlenmesinden önce veya fiilin

işlenmesi esnasında gösterilmiş olması gerekir. Fiilin tamamlanma-

sından sonra gösterilen rıza (icazet) geçerli bir rıza olarak kabul edile-

meyecektir. Kanun koyucu açıkça yazılı rıza şartının varlığını aradığı

için rızanın geri alınmasının da yazılı şekilde olması gerekir

. FSEK

uyarınca bağlantılı hak sahiplerinin de umuma arz yetkisi olduğun-

dan eser sahibinden alınan izin yeterli değildir.

Belirtelim ki hak sahiplerinin birden fazla olması halinde her bi-

rinin yazılı rıza beyanında bulunması gerekir ve tümü rıza gösterme-

dikçe fiil hukuka uygun hale gelmez.

Hukuka uygunluk sebepleri sınırlı sayıda olmadığından ceza hu-

kukundaki hukuka uygunluk sebepleri dışında FSEK’te yer alan hu-

kuka uygunluk sebeplerinin bulunması halinde de fiilin hukuka aykı-

rılık vasfı ortadan kalkacaktır.

İlgilinin rızası dışında, doğrudan mevzuattan kaynaklanan bir ta-

kım hukuka uygunluk sebepleri de söz konusu olabilir. Fakat henüz

alenileşmemiş bir eserin devlet tarafından kamuya sunulması bir hu-

kuka uygunluk sebebi teşkil etmeyecektir

Bkz. Centel/Zafer, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yay., 9. Bası, İstanbul 2012, s.

666.

Caner Yenidünya, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Düzenlenen

Manevi ve Mali Haklara Tecavüz Suçları,

makale/2006_X_2_10.pdf.(Erişim Tarihi 01.01.2013).

Diğer suçlar açısından bir hukuka uygunluk sebebi oluşturabilecek olan devletin