TBB Dergisi 113. Sayı

TBB Dergisi 2014 (113)

Sinan BAYINDIR

325

Suçun manevi unsuru kasttır. Bu suçun taksirle işlenmesi müm-

kün değildir. Fail burada eserin henüz kamuya sunulmamış olduğunu

ve hak sahibinin rızasına aykırı olarak eseri umuma iletildiğini bilecek

ve isteyecektir. Burada failin maddi unsurları öngörmesi değil, açıkça

bilmesi ve istemesi gerekir. Zira öngörme kavramı taksir kapsamın-

daki tahmin etmeye yaklaşan bir kavramdır

. Yine maddede hukuka

özel aykırılık hali söz konusu olduğundan suçun olası kastla işlenmesi

mümkün değildir

. Bu konu aşağıda hukuka aykırılık unsuru bahsin-

de ayrıca ele alınacaktır.

3-Hukuka Aykırılık Unsuru

Hukuka aykırılık failin işlediği fiilin işlediği kanuni tipte yer alan

fiile hukuk düzenince cevaz verilmemesini, hukuk düzeni ile çelişki

ve çatışma halinde olmasını ifade eder. Fiilin kanuni tipte düzenlen-

miş olması hukuka aykırılık konusunda karine teşkil eder. Eğer olayda

bir hukuka uygunluk sebebi varsa fiil hukuka aykırı olmaktan çıkar.

Bu bağlamda hukuka uygunluk sebepleri hukuka aykırılığı ortadan

kaldırıp fiili hukuken meşru hale getiren sebeplerdir.

FSEK m. 71/1’de “hak sahibinin yazılı izni olmaksızın” ibaresine

yer verilmek suretiyle hak sahibi olan kişilerin yazılı izninin söz konu-

su olması halinde fiilin hukuka aykırı olmaktan çıkacağı belirtilmiştir.

Bizim çalışma konumuz eser sahibinin hakkı olduğundan, diğer hak

sahipleri olan bağlantılı hak sahipleri ve hakları sonradan devralan

kişiler incelemenin kapsamı dışındadır.

İzin (rıza) ceza hukukunda kimi zaman suçun unsuru, cezayı ha-

fifleten bir neden kimi zaman da kovuşturmanın yapılabilmesi için

aranan bir şart olarak karşımıza çıkar

5237 sayılı TCK’da rıza bir hukuka uygunluk sebebi olarak açıkça

düzenlenmiştir. TCK m. 26/2’de “

Kişinin üzerinde mutlak surette tasarruf

Nur Centel, Türk Ceza Hukukuna Giriş, Beta Yay., 3. Bası, Ekim 2005, s. 392. Aksi

görüş için bkz. Mantovani, s. 306, aktaran Yılmaz Yazıcıoğlu, s. 209.

Aynı yönde bkz. İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yay.,

7. Bası, Ankara 2008, s. 285, Artuk/Gökcen/Yenidünya; Ceza Hukuku Genel Hü-

kümler, 6. Baskı, Adalet Yay., Ankara 2012, s. 402.

Hafızoğulları/Özen, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, USA Yay., Ankara

2012, s. 251.