TBB Dergisi 113. Sayı

Eser Sahibinin İzni Olmaksızın Eseri Umuma İletim Suçu

328

IV- Suçun Özel Görünüş Şekilleri

1. Teşebbüs

Bir eserin umuma iletilmesi çeşitli vasıtalarla ve usullerle gerçek-

leştirilebilir. Örneğin, bir eserin internet üzerinden umuma iletilmesi

halinde suç, iletim gerçekleştiği anda tamamlanmış olacağından te-

şebbüse elverişli değildir. Bu suç niteliği itibarıyla neticesi harekete

bitişik bir suç olduğundan kural olarak teşebbüse elverişli değildir.

Nitekim tipiklikteki hareketin gerçekleştirilmesi suçun oluşması açı-

sından yeterlidir.

Burada seçimlik hareketlerden yayımlama fiili açısından bakıldı-

ğında yayımlama mutlaka ticari amaçla yapılmayacağından çoğaltma

işlemi suçun hazırlık hareketlerini oluşturacaktır. Ancak bazı fiillerde

icra hareketlerinin bölünebilmesi söz konusu olduğundan teşebbüs

mümkün olabilecektir. Örneğin, failin eseri umuma iletmek üzere bir

takım hareketler yapması ve bu hareketlerin niteliği itibarıyla icra ha-

reketi olması halinde suç teşebbüs aşamasında kalmış olacaktır. An-

cak eserin işaret, ses veya görüntü nakline yarayan araçlarla ses ve

görüntülerin kaydedilmesi, suçun hazırlık hareketleri olduğundan te-

şebbüs söz konusu olmayacaktır

2. İştirak

Suça iştirak konusunda FSEK m.74’te yer verilen düzenleme 5728

Sayılı Kanun’un 578. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır

. Bu ne-

denle artık iştirake ilişkin TCK’nın genel hükümleri uygulama alanı

Yılmaz Yazıcıoğlu, Fikri Mülkiyet Hukukundan Kaynaklanan Suçlar, XII Levha

Yay., İstanbul 2009, s. 213.

Maddenin eski halinde: “74 - 71, 72 ve 73’üncü maddelerde sayılan suçlar, hizmet-

lerini ifa ettikleri sırada bir işletmenin temsilcisi veya müstahdemleri tarafından

işlenmiş ise, suçun işlenmesine mâni olmayan işletme sahibi veya müdürü yahut

herhangi bir nam ve sıfatla olursa olsun işletmeyi fiilen idare eden kimse de fail

gibi cezalandırılır. Cezayı mucip fiil işletme sahibi veya müdürü yahut işletmeyi

fiilen idare eden kimse tarafından emredilmiş ise bunlar fail gibi; temsilci veya

müstahdem ise, yardımcı gibi cezalandırılır. Temsil edilmesinin kanuna aykırılı-

ğını bildiği bir eserin umuma gösterilmesi için karşılıklı veya karşılıksız olarak bir

mahalli tahsis eden veya böyle bir eserin temsilinde vazife veya rol alan kimse,

yardımcı olarak cezalandırılır. Bir tüzel kişinin isleri çevirirken, 71, 72, ve 73’üncü

maddelerde sayılan suçlardan biri işlenirse; masraf ve para cezasından tüzel kişi

diğer suçlularla birlikte müteselsilen mesuldür. Ceza Kanununun 64, 65, 66 ve

67’nci maddelerinin hükümleri mahfuzdur” denilmişti.