46 / 341
TBB Dergisi 2014 (113)
Mert NOMER
45
nefes almada zorluk yaratan, hastalığın son evresinde nefes almayı
sağlayan kasların iflası neticesinde hastanın acı çekerek öldüğü bir
hastalığa yakalanmıştır. Pretty İHAM’a başvurduğu tarihte kırk üç
yaşındadır. Yirmi beş yıllık evli olup kızları ve torunu ile yaşamak-
tadır. MND teşhisi konulmasından İHAM’a başvuru yapılana kadar
geçen sürede Pretty’nin hastalığı ilerlemiştir. Mahkeme’ye başvurdu-
ğu tarihte boyundan aşağısı felçli olup, çok zayıf derecede konuşma
yeteneğine sahiptir.
13
Pretty, tedavisi olmayan bu hastalık neticesinde acı çekerek ölmek
istememiş, fakat intihar edebilecek fiziksel özelliklere sahip olmadığı
için intihar etmesine kocasının yardım etmesini talep etmiş, Pretty’nin
kocası ve ailesi bir araya gelerek bu konuyu konuşup Pretty’nin isteği-
ni yerine getirmeye karar vermiştir.
Birleşik Krallık’ta intihara yardım ve yönlendirme suç olarak dü-
zenlenmiş, yasal işlem başlatılması başsavcılık onayına bırakılmıştır.
14
Bu nedenle Pretty’nin avukatı Başsavcılıktan, kocasının kendine inti-
har etmesinde yardım ettiği takdirde hakkında takibat başlatılmayaca-
ğının garanti edilmesini talep etmiştir.
15
Başsavcılık bunun mümkün
olmayacağını belirtmiş, Pretty’nin mahkemeye itirazı da aynı şekilde
sonuçlanmış ve iç hukuk yolları tüketildikten sonra olay AİHM önüne
taşınmıştır.
Pretty AİHM’e taşınan davada kocasının kendi intiharına yardım
etmesine izin verilmemesi nedeniyle, AİHS’nin -2,-3,-8,-9 ve 14. mad-
delerinin ihlâl edildiğini iddia etmiştir.
Pretty, ötenazi uygulamalarına izin veren ülkeler bulunduğunu
ve bu nedenle ölme hakkının, yaşama hakkının ihlali olarak değer-
lendirilemeyeceğini söylemiş aksini düşünmenin ötenaziye izin veren
ülkelerdeki uygulamalarda yaşama hakkının ihlal edildiği neticesini
doğuracağını savunmuştur. Maddenin yaşama hakkını üçüncü kişile-
re ve devlete karşı koruduğunu belirtmiş bu maddenin kişiyi kendin-
den korumadığını, ve kişinin acı çekerek onursuzca yaşamak yerine
ölmeyi tercih edebileceğini söylemiştir.
16
13
Pretty v. the United Kingdom, § 4-7, ss. 2-3.
14
The United Kingdom, Suicide Act of 1961, Art. 2/1 - Art 2/4.
15
Pretty v. the United Kingdom, § 10, s. 3.
16
Pretty v. the United Kingdom, § 35, s. 25.