TBB Dergisi 114. Sayı

Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Özellikle Yetki Devri Halinde Gözetim Sorumluluğu ...

196

yandıran başkaca bir yaklaşım da bulunmaktadır

. Anılan fıkra laf-

zı, açık şekilde gözetim sorumluluğunu düzenlemediğinden, öğretide

özellikle maddenin mefhumu muhalifinden yararlanılmak suretiyle

böyle bir sonuca ulaşılmaktadır.

Kanaatimizce yorumda maddenin

mefhumu muhalifinden istifade edilmesi, gözetim sorumluluğunu ka-

bul bakımından isabetli bir yöntem değildir. Zira mefhumu muhalif

suretiyle yorumdan istifade edilebilmesi için, yorumla varılan sonu-

cun, kanunun başkaca hükmü ile çelişmemesi gerekir. Oysa TTK m.

553/2 hükmü –seçme hali dışında sorumluluğun bulunmadığına yö-

nelik- açık ve kesin lafzıyla bu tür bir yoruma engel olmaktadır. Fakat

bu durum, ilgili hükmün amaca uygun şekilde yorumlanmayacağı an-

lamına da gelmemektedir. Kanaatimizce kanun gerekçesindeki açık-

lamalar, kanunun amacını göstermesi bakımından yorumda dikkate

alınması gereken maddi bir dayanak oluşturmaktadır.

Gerekçedeki

açıklamalardan, TTK m. 553/3 hükmünün amacının gözetim yüküm-

lülüğünden doğan sorumluluğa ilişkin düzenleme yapmak olduğu,

özellikle illiyet bağı ve kusurun bulunmadığı durumlarda gözetim yü-

kümlülüğünün sorumluluk için bir gerekçe olarak kullanılamayacağı-

nın maddede düzenlenmek istenildiği sonucuna ulaşılmaktadır.

bakımdan kanunun 553/3’üncü fıkrasının gözetim yükümlülüğü ve bu

yükümlülükten kaynaklanan sorumluluk ile ilgili olduğunun kabulü

gerekir. Ancak söz konusu kabul, maddenin ikinci ve üçüncü fıkrası

arasında lafzi açıdan telifi mümkün olmayan bir uyuşmazlık ortaya çı-

kardığından, fıkralar arasında uyumu sağlamaya yönelik bir yasal mü-

dahaleye ihtiyaç duyulmaktadır.

Zira mevcut düzenlemeler, ilgilile-

rin hukuki sorumluluğu bakımından, sorumlu olmak ve olmamak gibi

iki zıt sonucu aynı anda haklı kılan bir hukuki belirsizliği içermektedir.

Bkz. (III-D) ana başlığı altında atıf yapılan eserler.

Kısmen bu görüş için bkz. Akdağ-Güney (2012), s. 72; Gözetim yükümlülüğünün

kaynağı olarak aynı yöntem bakımından bkz. Tekinalp (2013), § 16 kn. 70

Bkz. Akdağ-Güney (2012), s. 72

Gerekçedeki açıklamaların eleştirisi ve düzenlemenin gerekli olmadığına yönelik

eleştiriler için bkz. Kırca, s. 614 vd. Düzenlemenin, kanun gerekçesinde vurgula-

nan amacı dikkate alındığında, özellikle sorumluluğun temel unsurları hakkında-

ki gerekçedeki açıklamalardan, düzenlemenin gereksiz olduğu sonucu çıkmakta-

dır. Ancak, fıkranın maddede yer almaması halinde, özellikle gözetim sorumlulu-

ğunun amaçsal yorumdan kaynaklanan kanuni dayanağı ortadan kalkacaktır.

Bkz. yukarıda (III.B) başlığı altındaki açıklamalar. Zira maddenin üçüncü fıkrası-

nın, ikinci fıkranın istisnası olduğuna dair yasa lafzında ne doğrudan ne de dolay-

lı bir ifadeye tesadüf edilememektedir.