TBB Dergisi 114. Sayı

Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Özellikle Yetki Devri Halinde Gözetim Sorumluluğu ...

194

375 hükmü içeriğinin belirleyici etkiye sahip olduğu dikkate alınma-

lıdır. Anılan hükümde yer alan devredilmez görevlerin tamamı aynı

mahiyette değildir. Bu kapsamda, görevlerden bir kısmı, başkaca her-

hangi bir görevle ilgili olmayıp, somut şekilde tanımlanmış, mahiyeti

itibariyle daha başlangıçta devri mümkün olmayan görevlerdir. Borca

batıklık halinde mahkemeye bildirimde bulunulması görevi (TTK m.

375/1,g), bu gruptaki görevlere örnek teşkil eder. Bu tür görevler mahi-

yeti itibariyle devredilemediği için, devir halinde yönetim kurulunun

sorumluluğunun ne surette tayin edileceğine ilişkin bir sorumluluk

hükmüne ihtiyaç yoktur (TTK m. 553/1). Buna karşın, TTK m. 375’te

devredilemeyeceği öngörülen bazı görevler, diğer gruptakilerin tam

aksine, mahiyeti itibariyle devri mümkün olan görevlerdir

. Yönetim

ve gözetim görevi (bkz. TTK m. 375/1,a,e), bu gruptaki görevlerin ör-

neğini oluşturmaktadır. Bunların devredilmez oluşu, diğer gruptaki

görevlerden farklı olarak, başlangıçta devredilmez bir görev olarak

yönetim kuruluna tevdi edilmiş olmalarından değil, yönetim kurulu-

nun bunlar üzerinde yapabileceği azami tasarruf sınırından ve geniş

anlamda yönetim için vazgeçilmez olmalarından kaynaklanmaktadır.

Devredilmeleri mümkün olmakla birlikte, bütünüyle devredilmeleri

ve yönetim kurulunun bir görevi olmaktan çıkarılmaları mümkün de-

ğildir; bu görevler, yönetim fonksiyonun özünü oluşturmaktadır.

Gözetim görevi münferit olarak değerlendirildiğinde, yönetim

kurulunun en üst yönetim birimi olma fonksiyonunu icra etmesinin

bir aracıdır ve bu fonksiyonun yerine getirebilmesi için, gözetim gö-

rev ve yükümünün özünü ortadan kaldırmayacak bir cevherin her

zaman için yönetim kurulunda kalması şarttır. Dolayısıyla gözetimin

devri halinde bile, yönetim kurulunun bir görevi (üst gözetim) olmak-

tan çıkması söz konusu değildir (TTK m. 375/1). Başka bir ifadeyle,

gözetim görevinin devrinde bile, yönetim kurulunun görevi mahiyet

değiştirmekle beraber, kesintisiz devam etmektedir

. Gözetim göre-

Diğer gruptaki görevlerden farklı olarak, devri mümkün olan bu tür görevlerin

devri halinde, devredenin sorumluluk hukuku bakımından akıbetinin de tanzimi

gerekir. İsviçre hukukunda bu yol benimsenmişken, Türk hukukunda yasa lafzı,

TTK m. 375 kapsamında olan bu tür görevlerle ilgili açık hüküm içermemektedir

(bkz. TTK m. 553/2).

Bu açıdan, görevin devri halinde, bu görevin gözetiminin de devredildiği ve Türk

Ticaret Kanunu’nda bunun aksine bir düzenlemenin bulunmadığı şeklindeki yak-

laşım ikna edici değildir (Bkz. ve Krş. Tekinalp (2013), § 16 kn. 70). Gözetim, ma-

hiyeti itibariyle başkaca görev ya da görevlilerin denetimi kapsamında icra edi-

len bir görevdir. Bu görevlerin devredilmiş olması, yönetim kurulunun gözetim