317 / 497
Yolsuzluk ve Yolsuzluğun Önlenmesine İlişkin Olarak OECD Rüşvetle Mücadele...
316
1. GİRİŞ
Yolsuzluk ve rüşvet, tarih boyunca engellenmesi gereken en bü-
yük sorunlardan biri olarak algılanmıştır. Bir ülkede yolsuzluğun ve
rüşvetin artmaya başlaması ülkedeki çürümenin belirtileri olarak ele
alınmaktadır. Küreselleşme, yolsuzluğu belli bir ülke sınırları içinde
meydana gelen bir iç sorun olmaktan çıkarmış, uluslararası boyutta
çözülmesi gereken bir sorun niteliğine taşımıştır. Uluslararası tica-
retin artması, beraberinde çok uluslu şirketlerin karıştığı yolsuzluk
skandallarının artmasına yol açmıştır.
Ülkemiz de çeşitli uluslararası kuruluşların yaptığı araştırmalar-
da yolsuzluğun en yoğun görüldüğü ülkeler sıralamasında ne yazık ki
en üst sıralarda yer almaktadır. Bu sorun, çeşitli uluslararası kurum
ve kuruluşlar önünde Türkiye’nin başını en çok ağrıtan konulardan da
birisidir.
Yolsuzluğun küresel bir boyut kazanması neticesinde, bu hastalık
ile mücadele de küresel bir boyut kazanmış ve yolsuzlukla mücadele
etmekle görevli uluslararası oluşumlar meydana getirilmiştir. Bu ör-
gütler içerisinde yer alan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü ta-
rafından hazırlanan ve 21.11.1997 tarihinde kabul edilen “Uluslararası
Ticari İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlen-
mesi Sözleşmesi” yolsuzlukla mücadele açısından önemli bir uluslara-
rası düzenlemedir. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Sözleşmeci
Devletler, iç hukuklarını bu Sözleşme ’ye adapte etmeyi ve rüşvetle
mücadele için etkin bir kurumsal yapı oluşturmayı taahhüt etmekte-
dirler.
Yolsuzluk ve OECD Rüşvetle Mücadele Sözleşmesi’ni konu edi-
nen çalışmamızda sırasıyla; yolsuzluğun tanımı, nedenleri, etkileri ve
yolsuzluğa karşı alınabilecek önlemler; yolsuzluğa ilişkin uluslararası
parametreler; yolsuzlukla mücadelenin uluslararası boyutu incelene-
cektir. Müteakiben, OECD’nin yolsuzluğa karşı mücadeledeki rolü ve
OECD tarafından hazırlanan Rüşvetle Mücadele Sözleşmesi ele alına-
cak olup, Türkiye’nin Sözleşme ‘ye uyum bağlamında yaptığı düzen-
lemeler ve Sözleşme uyarınca ülkemizde yapılan inceleme sonuçları
ortaya konacaktır.