322 / 497
TBB Dergisi 2014 (114)
Dilaver NİŞANCI
321
ana kaynağı olan bu gelirlerin yolsuzluk nedeni ile azalması kamu
otoritesi tarafından yapılması gereken harcamaların seyrini de değiş-
tirmektedir. Harcamalar için yeterli finansman kaynağının olmaması,
yapılması gereken kamu yatırımlarını sekteye uğratmaktadır. Kamu
harcama düzeninin bozulması sonucunda da toplumsal refahın azal-
ması ön plana çıkmaktadır. Yolsuzlukların bu olumsuz etkileri sonu-
cunda kamu otoritesi tarafından sunulan mal ve hizmetlerin verimli-
liği ve çeşitliliği de azalmaktadır. Bu azalma ise yine bireyler üzerinde
olumsuz bir baskıya neden olmaktadır.
13
2.4. Yolsuzluğa Karşı Alınabilecek Önlemler
Yolsuzlukla mücadele politikaları ahlaki ve kaderci olarak nitelen-
dirilebilecek iki noktada ele alınmaktadır. Konuya ahlaki açıdan yak-
laşanlar, yolsuzlukla mücadelede, sosyal değerler ve kuralların köklü
biçimde değişmesi gerektiğini ileri sürmektedir. Kaderci düşüncede
olanlar ise, yolsuzlukların önlenemez bir noktaya geldiğini, bu neden-
le de mücadelenin gereksiz olacağını düşünmektedir. Buna karşın teo-
rik ve ampirik çalışmalar ile uluslararası uygulamalar, yolsuzlukların
tamamen ortadan kaldırılması mümkün olmasa da, azaltılabilecekle-
rini göstermektedir.
14
Birleşmiş Milletler, yolsuzlukla mücadele stratejilerinin yedi
özel-
liğe sahip olmasını önermekte olup, bunlar; özellikle somut delillere
dayalılık, şeffaflık, siyasi bağımsızlık, içsellik, çağdaşlık, sonuç odak-
lılık ve esnekliktir. Dünya Bankası’na göre ise etkili yolsuzlukla mü-
cadele stratejisinin beş
temel amacı olmalıdır, bunlar: Siyasi hesap ve-
rebilirliğin yükseltilmesi, sivil toplumun katılımının güçlendirilmesi,
rekabetçi özel sektörün kurulması, etkin denetim sistemlerinin oluş-
turulması ve kamu yönetiminin geliştirilmesidir.
15
13
Bağdigen, M. ve Tunçer, M. (2004), “Yolsuzluğun Kamu Gelirleri Üzerine Etkisi:
Belediye Gelirleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma”,
Vergi Dünyası
272, s. 169. Akta-
ran Örücü ve diğerleri, s. 545.
14
Şener Gönülaçar, “Etkili Bir Yolsuzlukla Mücadele İçin Kamu Denetiminde Yeni
Bir Kurumsal Yapı Önerisi”,
Mali Hukuk Dergisi,
Y. 27, S. 159 (Mayıs-Haziran
2012), s. 4.
15
Gönülaçar, s. 5.