417 / 497
İtirazın İptali Davası-Tahsil Davası
416
b)
İtirazın iptali davası,
bir görüşe göre
264
; genel hükümler (HMK.
mad. 6/(1)) gereğince, mahkemenin y e t k i l i bulunduğu yerlerde
açılır. Bu dava;
“davalı gerçek/tüzel kişinin davanın açıldığı yerdeki yerleşim
yeri mahkemesinde”
(HMK. mad. 6/(1)),
“davalı birden fazla ise davalılardan
birinin yerleşim yeri mahkemesinde”
(HMK. 7/(1)),
“sözleşmeden kaynakla-
nan alacaklarda, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde”
(HMK. mad.
10),
“haksız fiilden doğan davalarda; haksız fiilin işlendiği, zararın meydana
geldiği veya gelme ihtimalinin bulunduğu ya da zarar görenin yerleşim yeri
mahkemesinde”
(HMK. mad. 16),
“kesin yetkili mahkemede”
,
“yetki sözleş-
mesinde öngörülen yerde”
(HMK. mad. 17) açılır.
Doktrinde
ileri sürülen
diğer bir görüşe göre
265
ise; itirazın iptali
davası yetki bakımından genel hükümlere tabi olamaz. Dava ile icra
takibi arasındaki sıkı ilişki, bu davanın icra takibinin yapıldığı yerdeki
mahkemede açılmasını zorunlu kılar.
Genel haciz yoluyla ilamsız takipte
“örnek:7” ödeme emri”
ni alan
borçlunun süresi içinde
icra dairesinin yetkisine
itiraz edip etmemesi ve
açılan itirazın iptali davasında (ilk itiraz olarak)
mahkemenin yetkisine
itiraz edip etmemesi u y g u l a m a d a farklı sonuçlar doğurmaktadır.
“Ödeme emri”
ni almış olan borçlu;
a) Sadece
icra dairesinin yetkisine itiraz etmişse
alacaklı bu durumda
mahkemede
“itirazın iptali davası”
açamayıp –icra dairesinin yetkisi-
ne yönelik itirazı inceleme görevi ivra mahkemesine ait olduğundan
(İİK. mad. 50/II)- “itirazın kaldırılması”nı
icra mahkemesinden
istemesi
gerekir.
266267
b) Hem
icra dairesinin yetkisine ve
hem
de
takip konusu borca veya
imzaya itiraz etmişse;
alacaklı bu durumda her iki itirazı da hüküm-
süz hale getirmek (daha doğrusu itirazı hükümden düşürmek) için,
giderse (ve elinde İİK.’nun 68. maddesinde öngörülen belgelerde bi-
risi varsa) “icra mahkemesi”nden
“itirazın kaldırılması”
nı ister, dilerse
“mahkeme”den
“itirazın iptali”
ni ister.
268
264
Kuru, B. İcra ve İflas Hukuku, C:1, s:286 vd. – Kuru, B. İcra ve İflas Hukuk El Ki-
tabı, 2. Baskı, s:251 – Değnekli, A./Kısa, S. age., s:100 vd.
265
Üstündağ, S. a.g.e. s:106 vd. - Üstündağ, S. İlamsız İcrada İcra Dairesinin Yetkisine
İtiraz (İBD. 1986/10-11-12, s:615 vd.)
266
Kuru, B. El Kitabı, 2. Baskı, s:182 – Değnekli, A./Kısa, S. age., s:97
267
Bknz: 19. HD. 29.03.2012 T. 13640/5218; 21.02.2011 T. 8115/2209; 26.03.2001 T.
8291/2171
268
Kuru, B. a.g.e. s:183; 282 - Postacıoğlu, İ. a.g.e. s:183 - Üstündağ, S. a.g.e. s:81 –