sayi115

Tarafların Sulhe Teşvik Edilmesinde Etkili Bir Örnek: İngiliz Hukuk Yargılamasında...

310

sine dair zorunluluk, her hangi bir üst sınır olmaksızın mutlaka geti-

rilmelidir. Ayrıca bu zorunluluk icra takibinin yanı sıra alacak davası

açılması bakımından da söz konusu olmalıdır.

SONUÇ

İngiliz hukuk yargılamasında ve Common Law hukuk düzenine

dâhil olan diğer bazı ülkelerde uygulanan resmi sulh önerileri aracı-

lığı ile tarafların davanın çok erken bir aşamasında, hatta dava açıl-

madan önce dahi birbirlerine, özel bazı yasal sonuçlar bağlanmış olan

resmî sulh önerileri getirebilmeleri imkânı sağlanmaktadır. Bu sulh

önerilerini alelade sulh önerilerinden ayıran temel fark, resmî sulh

önerilerinin reddedilmesi fakat dava sonunda verilen hüküm ile öne-

riye kıyasla daha avantajlı bir sonuç elde edilememesi halinde, öneriyi

kabul etmemiş olan taraf hakkında bazı yaptırımların düzenlenmiş

olmasıdır. Konu, 1999 tarihli İngiliz Hukuk Usulü Kanunun 36. Kıs-

mında ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir.

İngiliz hukuk yargılamasında yargılama giderlerinin dava so-

nunda kime, hangi şekilde yükletilebileceği meselesi davanın tarafları

bakımından bir belirsizlik arz etmektedir. Kanunun 44. Kısmında bu

yönde mahkemeye çok geniş bir takdir yetkisi verildiği için taraflar,

davanın başında ve dava sürerken ne gibi yargılama giderleri ile so-

rumlu olacaklarını çoğunlukla bilememektedirler. Resmî sulh öneri-

lerinin sonuçları ise Kanun tarafından ayrıntılı şekilde düzenlendiği

için, taraflar, bu şekilde bir öneri getirerek, dava sonunda yargılama

giderleri bakımından var olan belirsizliği büyük ölçüde giderebilmek-

tedirler.

Resmî sulh önerileri usulü belirli şekil şartlarına tabi tutulmuştur.

Bu şartlara uymayan önerilerin 36. Kısım sulh önerileri olarak kabul

edilmeleri kural olarak mümkün değildir. Önerinin yazılı şekilde ya-

pılması ve karşı tarafa tebliğ edilmesi gerekir. Bağlayıcı süre içerisin-

de öneri tek taraflı olarak kabul edilebilir. Süre dolduktan sonra ise

kabul için mahkemenin izni gerekmektedir. Süre dolmadan önerinin

geri alınması da yine mahkemenin iznine bağlıdır. Ancak tüm bu hal-

lerde bahsedilen mahkeme (hâkim), asıl davayı gören mahkemeden

başka bir mahkeme olmalıdır; zira söz konusu öneri, önerinin etkisin-