sayi115

Tarafların Sulhe Teşvik Edilmesinde Etkili Bir Örnek: İngiliz Hukuk Yargılamasında...

306

İngiliz hukuk yargılamasında çok önemli bir yere sahip olan ve

Kanunun 31. Kısmında çok ayrıntılı şekilde düzenlenmiş olan delil-

lerin taraflarca sunulmasını ifade eden delillerin ifşası (

disclosure

) ku-

rumunun

, 36. Kısım hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağının

tespitinde de çok büyük önem taşıdığı göze çarpmaktadır. Nitekim bir

sulh önerisinin yapılması ve bu önerinin karşı tarafça sağlıklı şekilde

değerlendirilebilmesi için, dava ile ilgili bilgi ve belgelere sahip olun-

ması gerekir. Bu çerçevede söz konusu önerinin makul şekilde yapıl-

ması bakımından en uygun zamanın ifşa işlemlerinin yapılmasından

hemen sonraki dönem olduğu ifade edilebilir; ancak bu aşamada bile

ciddi miktarda yargılama giderlerinin yapılmış olduğu hususu, İngiliz

hukuku bağlamında gözden kaçırılmamalıdır.

36. Kısımda düzenlenen sonuçların uygulanmayacağı diğer bir

durum, her iki tarafın da farklı sulh önerileri getirmiş olmaları, an-

cak hükmün her iki taraf için de kendi önerilerine nazaran ek yarar

sağlayamamış olması halidir (örneğin davacının önerisinin 60 Pound,

davalının önerisinin 40 Pound, hükmün 50 Pound olması). Böyle bir

durumda, yukarıda bahsettiğimiz üzere İngiliz hukukundaki genel

kural gereği davacı davayı kazanmış sayılacağından, davacının yine

genel hükümler (CPR 44. Kısım) çerçevesinde yargılama giderlerinin

tahsiline hak kazanması gerekir

G. Konunun Türk Hukuk Yargılaması Bakımından

Değerlendirilmesi

Türkiye’de, tüm yargı türleri, özellikle de hukuk yargılamasında

son yıllarda yapılan düzenlemeler ile mahkemelerin yargı yükünün

azaltılması ve bu çerçevede tarafların yargı yolu dışında uyuşmazlık

çözüm yollarına teşvik edilmesi hedeflenmektedir. Bu çerçevede özel-

likle 2013 yılında yürürlüğe giren 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıkla-

rında Arabuluculuk Kanunu çok büyük önem arz etmektedir. Ancak

Bu konu hakkında daha ayrıntılı bilgi için bkz. Göksu, M., “Hukuk Yargılama-

sında Karşı Tarafın Elindeki Belgelere Delil Olarak Başvurulabilmesi - (ABD ve

İngiliz Hukuklarındaki Discovery ve Disclosure Kurumları ile Bir Karşılaştırma)”,

MİHDER, 2009/2, Sayı 13, s. 251-282.

Gerlis, s. 302; Zuckerman, s. 1301.