sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Tamer DEMİRBİLEK

445

bir savunma aracıdır. Niteliği gereği bir def’i olan zamanaşımı hakim

tarafından re’sen dikkate alınmaz, lehine bir durum yaratan taraf-

ça ileri sürülmelidir. Öğretide uzun zamandan beri tartışılan, kıdem

tazminatı açısından zamanaşımının süresinin ne kadar olduğu hu-

susu Yargıtay’ın yakın zamanda vermiş olduğu kararlarında açıklığa

kavuşturulmuştur. Bundan önce, öğretide bu sürenin 5 yıl olduğunu

savunanlar vardı. Bunu da kıdem tazminatının niteliğini işçi ücreti

olarak görmelerine ve İş Yasasının 32/8

maddesi ile 6098 sayılı Borçlar

Kanunu’nun beş yıllık zamanaşımı öngören 147. maddesine dayandır-

maktaydılar. Ancak; kıdem tazminatı niteliği itibarı ile işçi ücretinden

ayrı bir alacaktır zira, önceden de ifade edildiği üzere kıdem tazmi-

natı, işçinin işverenine sadakati ile işyerinde yıpranmasının karşılı-

ğı olarak verilen bir ödül niteliğindedir. Gerek İş Yasası’nda gerekse

Borçlar Kanunu’nda kıdem tazminatının zamanaşımı süresi ile alakalı

herhangi bir hüküm olmamasından dolayı, bu tazminat genel zaman

aşımı süresi olan 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir.

Hakikaten de,

Yargıtay’da öğretideki 5 yıllık zamanaşımı süresinin aksine, vermiş ol-

duğu birçok kararında tazminatın on yıllık zamanaşımına tabi olduğu

görüşündedir.

Kendine özgü hukuki niteliği olan bu tazminat türü

olan kıdem tazminatının talep edilebilirlik süresinin 10 yıllık zamana-

şımına tabi olduğunun altını çizdikten sonra; bu sürenin ne zaman baş-

layacağını da belirtmemiz gerekir. Kural olarak, zamanaşımı alacağın

muaccel olduğu tarihten başlar. Bunu kıdem tazminat alacağına uyar-

layacak olursak da, talep edilebilirlik kıdem tazminatını hak edecek

işçi açısından hizmet akdinin feshi veya işçi yakınları açısından işçinin

ölüm tarihi ile başlar. Bu tarih itibarı ile 10 takvim yılının geçmesiyle de

sona erer. Bu süre içerisinde kıdem tazminatını talep eden işçi veya işçi

yakınlarına dürüstlük kuralına uygun bir sürede ödeme yapılmalıdır.

Ödemenin belirtilen makul sürede yapılmaması halinde kıdem tazmi-

natına uygulanacak faizden söz edilir. Tabi işçinin bunu talep edebil-

mesi için; mahkemeye müracaat etmesi gerekmektedir. Şüphesiz, bu

İş Kanunu Madde 32/8 : Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır.

Türk Borçlar Kanunu Madde 146: Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her

alacak on yıllık zamanaşımına tabidir.

“...Uygulama ve öğretide kıdem tazminatı ve ihbar tazminatına ilişkin davalar,

hakkın doğumundan itibaren, Borçlar Kanununun 125. maddesi uyarınca on yıllık

zamanaşımına tabi tutulmuştur. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren Türk Borçlar

Kanunu’nun 146.maddesinde de genel zamanaşımı 10 yıl olarak belirlenmiştir.”

9HD, 11/12/2013, 2011/45956 E.,2013/32681 K. Uyap Bilişim Sistemi