173 / 449
İdarenin Sosyal Risk Sorumluluğunda İlliyet Bağı Meselesi
172
devlet tarafından karşılanmamaktadır?
162
. Gözler, bu yolla Danıştay’ın
düşüncesinin, sorumluluğun sınırlarının tayini konusunda belirsizli-
ğe yol açtığını ve böyle bir değerlendirmenin esasında hukukilik değil
yerindelik meselesi ile ilgili olduğunu ileri sürmektedir
163
. Yargıçların
da yerindelik denetiminden uzak durması gerekmektedir. Eğer neden-
sellik bağı aranmadan toplumsal olaylar ve terör eylemlerinden doğan
zararların karşılanması isteniyorsa bunun Fransız hukukunda olduğu
gibi kanunla düzenlenmesi gerektiği tavsiyesinde bulunmaktadır
164
.
Akyılmaz, Danıştay’ın benimsediği içtihadın Anayasaya aykırı ol-
duğu görüşündendir. Çünkü Anayasanın 125. maddesinin lafzından
çıkan sonuca göre idare başkalarının değil kendi eylem ve işlemleri-
nin sonucunda doğan zararı ödemekle yükümlüdür. Bu yüzden Göz-
ler gibi şöyle bir soru yöneltmektedir: Zarara neden olan eylem ya da
işlem, idarenin eylem ya da işlemi değilse neden idare sorumludur?
165
.
Yenice de, toplumsal hareket sonucu doğan zararlarda kusursuz
sorumluluk halinde dahi nedensellik bağının aranması gerektiğini,
Danıştay’ın benimsediği yöntemin kusur karinesini çağrıştırdığını, bu
türden bir sorumluluğun kabul edilebilmesi için Fransa ve Almanya’da
olduğu gibi meselenin yasal düzenlemelerle çözülmesi gerektiğini ile-
ri sürmektedir
166
.
Günday ise Gözler ve Yenice’den farklı gerekçelerle Danıştay içti-
hatlarına karşı çıkmaktadır. Günday, sosyal risk ilkesinin salt bir ku-
sursuz sorumluluk ilkesi olarak nitelendirilmesinin yerinde olmadığı
görüşündedir
167
. Çünkü sosyal riske bağlı olarak idarenin sorumlu tu-
tulduğu kararlarda belirtildiği üzere, terör olaylarının önlenmesi ve
terörsüz bir toplum düzeninin sağlanması idarenin en başta gelen gö-
revlerinden biridir. Eğer idare herhangi bir sebepten dolayı güvenliği
sağlama görevini gerektiği gibi yerine getiremiyor ve terörü önleyeme-
diğinden dolayı bireyler zarara uğruyorsa, bu durumun hizmetin gere-
ği gibi işlememesi ya da kötü işlemesi şeklinde bir hizmet kusuru teşkil
162
Ibid., s. 1234.
163
Ibid.
164
Ibid., s. 1239.
165
Akyılmaz, Sosyal Risk İlkesi ve Uygulama Alanı”, op.cit, s. 188.
166
Kazım Yenice, “Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler”, Tartışmalar, s. 256-257
(Nakleden-Serdar Özgüldür, “İdarenin Hukuki Sorumluluğu”, op.cit, s. 830).
167
Günday, İdare Hukuku, op.cit, s. 381.