217 / 449
İdarî Yargıda Belirsiz Tam Yargı Davası İhtimâli
216
belirleyemeyen davacı bu miktarı her ihtimâle karşı yüksek tutarsa,
talep sonucunun kabul edilmeyen kısmı için haksız çıkacak ve yüksek
bir yargılama giderine mahkûm edilecektir
4
. Bu endişeyle kısmî dava
açan davacı ise, talep edilmeyen kısmın zamanaşımına uğraması teh-
likesiyle karşı karşıya kalacaktır
5
. Dahası kısmî dava sürecinde zama-
naşımı dolmasa dahi, aynı yargılamada bir kez kullanılabilecek ıslaha
başvurulması ya da ek dava açılması da ne davacıya belirsiz alacak
davasının imkânlarını sağlayabilecek ne de usûl ekonomisine uygun
olacaktır. Bu nedenlerle, belirsiz alacak davası, talep sonucunun tam
olarak tespit edilemediği hâllerde, davacının dava açarken belirleye-
bildiği miktar üzerinden davasını açarak daha sonra ıslah ya da za-
manaşımı gibi risklerle karşılaşmaksızın hakkına ulaşmasını amaçla-
makta ve genel olarak hak arama özgürlüğüne hizmet etmektedir
6
.
D. Belirsiz Alacak Davasının Şartları
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 107. maddesine göre, davanın
açıldığı tarihte alacağı miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak
belirlemesinin kendisinden beklenemeyeceği veya bunun imkânsız
olduğu hâllerde, alacaklı, belirsiz alacak davası açabilir. Bu durum-
da, belirsiz alacak davasının açılabilmesi için her şeyden önce davacı-
nın dilekçesinde talep sonucunu belirleyememesi veya belirlemesinin
imkânsız olması gerekmektedir. Alacağın miktarı davacı tarafından
dilekçede belirlenebilir nitelikte ise belirsiz alacak davası açılamaz.
Talep sonucunun belirlenmesinin imkânsız olması, davacının talep
sonucunu tam olarak, hiçbir şekilde belirleyemeyeceği hâllerde söz ko-
nusu olabilir
7
. Örneğin, hukuka aykırı bir fiile maruz kalan ve tedavisi
devam eden ya da dava tarihinde hukuka aykırı durumun devam et-
4
Örneğin, Harçlar Kanunu 1 Sayılı Tarife’ye göre konusu belirli bir değere ilişkin
davalarda esas hakkında verilen kararlarda hüküm altına alınan uyuşmazlıktan
%068,31 oranında karar ve ilâm harcı alınır. 28. maddenin birinci fıkrasına göre
ise, bu karar ve ilâm harcının dörtte biri peşin olarak ödenmelidir. O hâlde, talep
edilen miktar arttıkça ödenmesi gereken peşin harcında artacağı tartışmasızdır.
5
Pekcanıtez, s. 28; Karslı Abdurrahim, Medeni Muhakeme Hukuku, 3. Baskı,
Alternatif Yayıncılık, İstanbul 2012, s. 389; Simil, s. 113.
6
Pekcanıtez, s. 31; Pekcanıtez-Atalay-Özekes, s. 444; Simil, s. 131.
7
Baki Kuru / Ramazan Arslan / Ejder Yılmaz , Medenî Usul Hukuku Ders Kitabı,
24. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2013, s. 264; Görgün L. Şanal/Kodakoğlu
Mehmet, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2012, s. 139; Pekcanıtez,
s. 43; Pekcanıtez-Atalay-Özekes, s. 446; Karslı, s. 396; Simil, s. 215.