TBB Dergisi 116.Sayı

TBB Dergisi 2016 (116)

Ahmet İYİMAYA

445

İki eş-değer denetim gücünün tek-organda birleşmesinin risk

oluşturma kapasitesi yüksektir. Güç temerküzünün dağıtılması, sis-

tem mühendisliğinin de bir gereğidir.

Yargısal aktivizmin ve jüristokrasinin çokça tartışıldığı

42(41)

yerde,

bu eğilimleri besleyecek mekanizmaların tek-elde toplanması, mer-

kezileşen o kurumu da bozar. Bu halde, saf hukukun yerine, farklı

telakkilerin kaim olması mümkündür. Aslında Yüksek Mahkememi-

zin bireysel başvuru pratiklerinin bu bağlamda okunması öğretici

olacaktır.

analizi bir bütün olarak henüz yazılmamış/yapılmamıştır. Bu tür bir inceleme

veya incelemeler, hem Mahkemenin kurumsallaşması hem de demokrasimizin

konsolidasyonu bakımından büyük bir ihtiyaçtır (bkz. 41 nolu dipnot).

Prof. Dr. Ergun Özbudun, Türk Anayasa Mahkemesinin Yargısal Aktivizmi

(AÜSBF.62/3,s.258 ve dev.). Prof. Dr Yusuf Şevki Hakyemez, Anayasa Mahkeme-

sinin Yargısal Aktivizmi, Ank.2009. Ozan Ergül, Yeni Kurumsalcı Yaklaşımla Türk

Anayasa Mahkemesi ve Demokrasi, Ank.2007. Aynı müellif, Berraklaştırılamayan

Bir

Kavram:Yargısal

Aktivizm (TBBD.S.103 (2013),s.37-54). Korucu Serdar, Yargı-

sal Aktivizm, Ank.2014. Prof. Dr. Levent Gönenç, Siyasi İktidarın Denetlenmesi-

Dengelenmesi ve Yargı, Ank.2014. Prof. Dr. Mehmet Turhan, Anayasa Yargısının

Demokratik Hukuk Devletindeki İşlevi ve Meşruiyeti (Anayasa İncelemeleri),

Ank.2006, s.41 ve dev. Prof. Dr. Ergun Özbudun, Yargının Demokratik Sistem-

lerde

Konumu:Demokratik

Bir Güç Mü, Bürokratik Bir Hegemonya Mı? (Zühtü

Demokrasi ve Yargı Sempozumu, 04.06.2005 tarih, TBB yayını. Ank.2005, s.336-

351). Prof. Dr. Arslan, Türk Anayasa Mahkemesinin Sorunlarının Tartışılması

Paneli (Anayasa Yargısı, 2004) (Prof. Arslan’ın bu paneldeki konuşmaları). Ahmet

İyimaya, Siyaset Hukuku Sorunları, s.2 dn.2, s.51 vd., s.511 vd.

Anayasa Mahkememizin uzun süreli tutukluluklar konusundaki ihlal kararları,

çözümsüzlüğü sürdüren yargı ve siyaset kurumları karşısında ön-açan önemli ka-

rarlardır. Dijital medya iletişimindeki (twitter vb.) kararları, sorunun tüm boyu-

tunu kapsamayan tek-yanın menfaatini öne-alan, yargısal aktivizme daha yakın

bir karar olarak değerlendiriyorum. Seçim barajı-bireysel başvuru konusunda ku-

rulması muhtemel kararın da, yönüne bakılmaksızın önemli bir karar olacağı an-

laşılıyor (Anayasa Mahkememiz, Avrupa’nın bu konudaki geçici övgüsünden(!)

bağımsız olarak, kendi ontolojisine bağlılığı ölçüsünde kurumsallaşabilecektir).

Yüksek Mahkememizin anayasal aktivizm dokusu yüksek kararları içinde, bana

göre sistem üzerinde en ağır bozucu etki doğuranı, 2010 anayasa değişikliğini kıs-

men iptal eden 7.7.2010 t., 49/87-E/K. sayılı kararıdır. Son dönem HSYK krizle-

rinin ortaya çıkmasında, 2010 yılında Anayasada gerçekleştirilen “tek oy ve az

sayıda hukukçu olmayan üye” modelinin Yüksek Anayasa Mahkemesince iptal

edilmesinin -ki Yüksek Mahkeme bu görüşten kısa süre önce dönmüştür- yar-

gı alanındaki rolüne özellikle işaret olunmaktadır. İptalle ortaya çıkan çoğun-

lukçu yöntemin, yargısal yapılara çoğulculuğun yansımasını önlediğine vurgu

yapılmaktadır (An.M.’nin 7.7.2010 t, 49/87-E/K Sayılı Kararı. Keza An.M.’nin

14.05.2014 t., 57/81-E/K Sayılı Kararı. 34 üncü maddeye ilişkin karar gerekçesi.

Tarhan Erdem. Konuya özel yazıları. Radikal Gazetesi. 25.09.2014 ve 29.09.2014

t.’li dijital nüshaları, Dr. Burak Çelik, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu: Yapı-

sal Açıdan Karşılaştırmalı Bir İnceleme, İst.2012, s.259, TBMM D.24, YY.5, SS.655,

Adalet Komisyonu Raporu, s.55-56).