438 / 449
TBB Dergisi 2016 (116)
Ahmet İYİMAYA
437
Bireysel başvuru incelemesini yapan Genel Kurul, bu işlerde gö-
revsiz Mahkeme konumunda olduğundan, uygulayacağı hukuk kura-
lını kendi önüne getirmesi, böylelikle ön-sorun oluşturabilmesi olana-
ğı yoktur.
Bireysel başvuru incelemesinde görevsiz (Any.m.149/2) ve anaya-
saya uygunluk denetiminde yetkili genel kurulun bu paradoksal sıfat
birleşmesi nedeni ile somut norm denetimi mekanizması işletilemez.
Bölümlerce yapılan bireysel başvuru incelemesi bakımından,
diğer iki koşul gerçekleşse idi, somut norm denetimi yolu işleye-
bilirdi. Anayasa Mahkemesi, anayasanın çatısına ve ruhuna aykırı
olarak Genel Kurulu bir güç-temerküzüne dönüştürmüş, bölümler
dinamiğinin önüne geçilmek istenmiştir. Antropolojimizin derin
köklerinde varolan merkezileşme ve gücü dağıtmama arazının bu-
rada da işlevini gördüğünü düşünmüyoruz. Ancak içtüzük inşaının
ve kısa süreli içtüzük değişikliklerinin bu açıdan değerlendirilme-
sini ele alacak bir incelemenin öğretici veriler ortaya koyabileceği
görülmektedir.
D- Davaya Uygulanacak Kanun Koşulu Yönünden:
Milletvekili Seçimi Kanunun %10 barajını öngören hüküm unsu-
ru (m.33/1), Anayasamızın 152 nci maddesi kapsamında,
“uygulana-
cak kanun”
niteliğinde midir? Bireysel başvurular bakımından somut
norm denetiminin koşullarının oluşmadığı bir yana, bir an için aksi
öngörülse dahi, yasa, olaya uygulanacak hüküm niteliğinde değildir.
Anayasamızın 152 inci maddesi, doğrudan uygulanma temeline otur-
muştur. Oysa bireysel başvuruya konu serbest seçim hakkının cevhe-
ri (özü), baraj-öğesini bünyesine almamıştır. Bu temel hak cevherine
uygulanacak kuralın aksine, bu cevherin dışında kalan alanla ilgili
düzenlemeyi uygulanacak kural kapsamında göremeyiz. Demokrasi
ve yerindelik standartları bakımından okunabilecek her sorun alanı,
bireysel başvuru hukukunun yüklenemeyeceği bir kapasiteye işaret
eder (farklı yaklaşımlar için, bkz. SEZER Abdullah, Prof.Dr., age. ÖZ-
KAYA Kadir, agm. s.291, AYMK.1997 t.,2/2-E/K. Keza, 1997 t.,56/62-
E/K).
Sonuç olarak bireysel başvuru incelemelerinde, hak ihlaline yol
açtığı iddia olunan yasama işleminin (yasa veya KHK.nin) somut norm
denetimi yoluyla veya başka bir yolla anayasaya uygunluğu/aykırılı-