TBB Dergisi 117.Sayı

6413 Sayılı TSK Disiplin Kanununun Esasları

198

kınama cezalarının uygulanmasından beş yıl diğer cezaların uygulan-

masından on yıl sonra, atamaya yetkili amire başvurarak verilmiş olan

cezalarının (devlet memurluğundan çıkarma cezası hariç) özlük dos-

yasından silinmesini isteyebilmektedir. Kanunun 133’üncü maddesine

göre memurun bu süreler içerisindeki davranışlarının isteğini haklı kı-

lacak nitelikte görülmesi durumunda, kademe ilerlemesinin durdurul-

ması cezasının özlük dosyasından çıkarılmasında disiplin kurulunun

mütalaası alındıktan sonra, cezalar özlük dosyasından silinir.

5. Sonuç ve Değerlendirme

Askerlik mesleğinin gerek ve şartlarının farklılığı nedeniyle as-

keri disiplin hukuku devlet memurları disiplin hukukundan ayrılmış

ve farklı düzenlenmiştir.

İki sistem arasında uzun zamandır önemli

farklılıklar bulunmasına karşılık 6413 sayılı Kanunla askeri disiplin

hukuku birçok açıdan devlet memurları disiplin hukukuna paralel ya-

pıya kavuşturulmuştur.

İstisnaları hariç olmak üzere oda hapsi cezasının kaldırılmasıyla,

uluslararası alanda yaşanılan sıkıntı sonlandırılmıştır.

Disiplinsizlik oluşturan eylemlerin neler olduğunun tek tek belir-

lenmesi, eylemlere verilecek cezaların belirlenmesi, savunma süresi

için asgari ve azami süreler belirlenmesi, karar verme süresi için disip-

lin amirlerine süre verilmesi gibi düzenlemelerle disiplin amirlerine

tanınan yetkilerin kullanılmasında standartlık sağlanmıştır.

Müstakil görev yapsın yapmasın maiyetini sevk ve idare ederek

verilen vazifeleri yapmak bakımından birinci derecede sorumlu olan

tüm amirlere, maiyetine ceza verme yetkisinin verilmesi disiplinin te-

mini ve sorumluluk yetki paralelliğinin sağlanması bakımından fay-

dalı olmuştur.

Askeri şahıslar açısından çok önemli hak mahrumiyetleri doğu-

rabilen disiplin cezalarına karşı sınırlı da olsa yargı yolunun açılmış

AİHM de birçok kararında “Bir sivile uygulandığında özgürlükten mahrum bı-

rakılma olarak değerlendirilen bir ceza ya da disipline ilişkin tedbir, askere uy-

gulandığında aynı niteliği taşımayabilir” diyerek askeri hayata ilişkin düzenle-

melerin farklılık gösterebileceğini kabul etmektedir. Örneğin, yukarıda belirtilen

AD-Türkiye kararı.