33 / 453
Türkiye’de Zihinsel veya Ruhsal Engellilerin “Zorla” Tedavisinin Eleştirisi
32
kiyatrik tedavisini ve güvenliğini sağlamak hem de toplum güvenliği-
nin korunması amacıyla bir psikiyatri servisinde tehlikelilik halinin
kalkmasına dek özgürlüğü kısıtlanarak hastaneye yatırılmasını ifade
etmektedir.
Tüm bu açıklamalardan kanaatimizce çıkarılması gereken birkaç
sonuç bulunmaktadır. Bunlardan ilki, zihinsel veya ruhsal engellile-
rin tedavisine yönelik ayrı bir düzenleme yoktur ancak bu düzenleme
ihtiyacı bulunmadığını göstermemektedir. İkinci olarak, bunlarla ilgi-
li Türk mevzuatında birtakım düzenlemeler bulunmakla birlikte söz
konusu düzenlemeler oldukça dağınık ve yetersizdir. Bu yetersizlik
zihinsel veya ruhsal engellilerin tedavisinde keyfiliğe yol açabilecek
niteliktedir.
IV. SONUÇ
Çalışmamızda eksiklikler ve gözden kaçırdığımız noktalar olabi-
lir. Ancak yukarıda yer vermeye çalıştığımız bilgiler konunun ne ka-
dar hassas ve sorunlu olduğunu da gözler önüne sermektedir.
Zihinsel veya ruhsal engelliler tarih boyunca toplumdan dış-
lanmış bunların özellikle toplumdan soyutlanması için diğer engelli
gruplarının aksine önlemler alınmıştır. Toplum için tehlikeli olarak
değerlendirilen bu grubun kapalı kapılar ardında tutulması zorunlu-
luk olarak değerlendirilmiştir. Ancak zihinsel veya ruhsal engeli olan
her kişi kapalı kapılar ardında tutulmayı gerektirecek kadar tehlikeli
midir? Yapılan ve sürmekte olan bilimsel çalışmalarda bunun net bir
cevabının verildiğini söylemek bugün için mümkün görünmemekte-
dir. Oysa her insan gibi zihinsel veya ruhsal engellilerin de doğuştan
gelen, devredilemez haklarının bulunduğu ve bunlardan belki de en
önemlisinin kişi özgürlüğü ve güvenliği olduğunu unutmamak gerek-
mektedir.
davranış gerçekleşmiş olabilir ya da hastalığın belirtileri değerlendirilerek ger-
çekleşme olasılığının artmış olduğu psikiyatri uzmanı bir hekim tarafından ön-
görülebilir. Psikiyatrik hastalığı saptanmayan kişilerin zarar verici ya da tehlikeli
davranışları bu yasanın kapsamı dışındadır. Psikiyatrik hastalığa bağlı tehlikeli-
liğin hangi ölçütlere göre ve nasıl saptanacağı, psikiyatri bilimindeki gelişmelere
paralel değişiklikler gecikmeden yapılmak üzere bu yasanın uygulanmasına iliş-
kin olarak Sağlık Bakanlığı’nca düzenlenecek yönetmelikçe belirlenir.