159 / 421
Türk ve Alman Hukuku’nda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
158
C. DİĞER KOŞULLAR
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için
CMK’da düzenlenen iki koşul daha bulunmaktadır. Bunlar
; “suçun
işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan
önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi”
ve Kanun’a
daha sonra eklenen
‘‘Sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını ka-
bul etmeme halinin bulunmaması”
dır.
124
Alman Ceza Mevzuatı incelendiğinde ise hükmün açıklanması-
nın geri bırakılması kararı verilirken sanığın muvafakatinin aranma-
dığını (StGB m.59), ancak kamu davasının açılmasının ertelenmesine
karar verilirken şüphelinin kabulünün gerektiğini görmekteyiz. (StPO
m.153a)
StPO’da düzenlenen kamu davasının açılması ertelenmesi kuru-
mu incelendiğinde; sanığın, eylemi nedeniyle verdiği zararı tazmin et-
mesi, kâr amacı gütmeyen bir kuruma veya hazineye irat kaydetmek
üzere belirlenecek bir meblağın ödenmesi, kamuya yararlı bir hizme-
tin yerine getirilmesi gibi bazı yükümlülükleri yerine getirmesi gerek-
mekte, yerine getirdiği takdirde ceza muhakemesi sürecine son veril-
mektedir.
125
Burada şüphelinin kabulü koşulunun düzenlenmesindeki
gerekçe, şüpheliye tevdi edilen yükümlülüğü/yükümlülükleri yerine
getirmeyi kabul edip etmemesi hususunun tespit edilmesi gerekti-
ğidir.
126
Şüpheliye yükümlülükleri kabul edip etmediği sorulmakta,
soruşturmanın seyri, şüphelinin ve yetkili mahkemenin kabulüyle/
kabul etmemesiyle şekillenmektedir.
Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın
giderilmesi ise, StGB’de yukarıda belirtildiği gibi (CMK’dan farklı ola-
124
22 Temmuz 2010 tarihli ve 6008 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 7’inci maddesiyle eklenmiştir.
125
StPO içtihatlarında (m.153a) zararın tam olarak tespit edilememesi durumunda,
zarar tahmini olarak hesaplanmaktadır. Şüphelinin, mağdurun doğrudan zarar-
ları yanında, dolaylı zararlarını da tazmin etmesi gerekmektedir. Zarar, sigorta
şirketi tarafından karşılanmışsa, ortada bir zarar bulunmadığından ve mükerrer
ödeme söz konusu olacağından zararın sanık tarafından karşılanması söz konusu
değildir. Bkz.Gossner/Cierniak, s.697.
126
Gossner/Cierniak, s.695-696. Şüphelinin yükümlülükleri kabul etmesi, suçu
ikrar etttiği anlamına gelmemektedir ve ileride sanığın aleyhine delil olarak
gösterilemez. (Düsseldorf StV 08, 123).