154 / 421
TBB Dergisi 2015 (118)
Ali Tanju SARIGÜL
153
Mülga CİK’de (m.6
); ‘‘sanığın geçmişteki hali ve suç işleme hususundaki
eğilimi” ,
TCK (m.51)’ da;
‘‘suçu işledikten sonra yargılama sürecinde göster-
diği pişmanlık”
, CMK m.231’ de ise,
‘‘sanığın kişilik özellikleri ile duruşma-
daki tutum ve davranışları”
dikkate alınmaktadır.
Aynı kanıya farklı ölçütlerin uygulanarak ulaşılması öngörüldü-
ğünden, CİK’in 6. maddesinin (veya TCK’nın 51. maddesinin) uygu-
lanmaması, diğer bir ifadeyle sanığa verilen cezanın ertelenmemesi
hususunda gösterilen gerekçenin, CMK’nın 231. maddesinde öngörü-
len sübjektif koşulların oluşmadığını ortaya koyan bir gerekçe olarak
kabulü mümkün değildir. Bu nedenle, mahkemenin, hükmün açıklan-
masının geri bırakılmasının gerekip gerekmediği hususunda, yasada
öngörülen ölçütleri de göz önünde bulundurarak yeni bir değerlendir-
me yapmasında zorunluluk bulunmaktadır.
90
Mahkemelerin karar verirken dikkat etmeleri gereken bir diğer
husus ise takdiri indirim nedenleri, hapis cezasının seçenek yaptırım-
lara çevrilmesi ve ertelenmesi gerekçeleri ile hükmün açıklanmasına
yer olmadığına ilişkin gerekçeler arasında çelişkiye düşülmemesidir.
91
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması ile ilgili Kararlarda,
‘‘
sanığın açık ikrarı ve pişmanlığı olmadığı”
gerekçesi Yargıtay tarafından
haklı olarak yasal ve yeterli olmayan gerekçe olarak nitelendirilmiş-
tir.
92
Benzer şekilde,
‘‘suçunu kabullenmediği, mağdure ile uzlaşmak iste-
mediği, dosyaya yansıyan olumlu bir davranış sergilemediği”
biçimindeki
gerekçelerin de yasal ve yeterli olmadığına karar verilmiştir.
93
Sanı-
ğın geçmişi ve iyi halliliği gözetilerek cezasının ertelenmesine karar
verilmişken, (herhangi bir ekonomik zararın da bulunmadığı olayda)
erteleme kararı ile de çelişecek şekilde, soyut olarak ve gerekçe gös-
90
YCGK.,10.3.2009, E. 2009/11-41, K.2009/52; YCGK.,6.5.2008, E. 2007
/4.MD-27,
K.2008/95; Kararların metni için bkz
.http://www.kazanci.com91
Artuç, s.91. Gerekçeler arasında çelişkiye düşülmesi, Yargıtay’ın en yaygın bozma
gerekçeleri arasında bulunmaktadır. “Sanığın yargılama sürecinde gösterdiği
pişmanlık dolayısıyla bir daha suç işlemeyeceğine kanaat getirilerek cezasının
ertelenmesine karar verildiği ve bu suretle duruşmadaki tutum ve davranışları
olumlu değerlendirildiği halde, yine duruşmadaki tutum ve davranışları gerekçe
gösterilerek 5395 sayılı Kanunun 23. maddesi uygulanmayarak gerekçede
çelişkiye düşülmesinin yasaya aykırı olduğuna…” Bkz.
Y.5.CD., 6.7.2009, 14363-
9269.
92
Y.2.CD., 30.3.2010, 8470-9931.
93
Y.2.CD., 28.4.2010, 46307-14035.