TBB Dergisi 118.Sayı

TBB Dergisi 2015 (118)

Tülay PARLAK

165

rağmen hâlâ aynı yalan haberlerin devam ettiğini belirterek “Kamuo-

yuna Duyuru” şeklinde tam sayfa gazete ilanı vererek mağduriyetini

gidermeye, sesini duyurmaya çalışmıştır.

İddia ettiği gibi söz konusu

haberler hakikaten de yalan ise bu kişinin iş hayatının da son derece

sekteye vurduğu kuvvetle muhtemeldir. Mağdur bireyin ailesi de aynı

olumsuz sonuçlara maruz kalabilir.

Toplumsal açıdan ise toplumda infiale sebebiyet verebilen du-

rumlarda gerek maddi açıdan (ticari piyasalardaki infial neticesinde)

gerekse düzenin bozulmasına sebep olacak bir ayaklanma şeklinde

toplumda kaos söz konusu olabilir.

Bir diğer mağduriyet ise KİA’nın, başka bir ifade ile medyanın dör-

düncü güç olması özelliğinden kaynaklanmaktadır ki bu durum, “top-

lumların geleceklerini” etki edecek düzeydedir. Çünkü medya, çoğulcu

demokrasilerde yasama, yürütme ve yargıyı kamu adına denetleyerek

toplumu, yapılan icraatlardan haberdar etmekle yükümlüdür. Verilen

haberler “yalan” olursa, halk yanlış bilgilenmiş olduğu için “haber

alma hakları”, bizzat gazeteciler tarafından ihlal edilmiş ve gazeteci-

lere olan güvenleri zedelenmiş olmakla beraber, yanlış bilgilere göre

kanaat edinecek ve yanlış hareket edeceklerdir. Edindiği yanlış bilgi-

ler neticesinde belki de Anayasa’daki protesto hakkı, dilekçe hakkı vb.

haklarını kullanmayacak, dolayısıyla halkın yönetime etkin bir katılı-

mı olamayacak, yanlış saiklerle kamuoyu oluşacak veya oluşamayacak,

yanlış siyasi seçimler yapılacak, yanlış kararlar verilecektir. Başka bir

ifade ile yalan haber, halkı da bir takım “yanlışlıklar zincirine” sürük-

leyecektir. Bu durum neticesinde de çoğulcu demokrasi sistemi sağlıklı

bir şekilde işleyemeyecek ve hatta Anayasasında parlamenter/yarı par-

lamenter sistemi kabul etmiş bir ülkede, “de facto” olarak otokratik bir

sistemin hakim olması söz konusu olabilecektir.

Çalışmamızın problemi de bu noktada başlar. Şöyle ki, yalan ha-

ber, çağdaş gazeteciliğin başlamasından bile daha önce var olmuş

ve olmaya da devam etmektedir. Teknolojinin hızla gelişmesi neti-

cesinde özellikle internet gazeteciliği ile beraber, haberler son derece

hızlı bir şekilde yayılmaya başlamıştır. Bu hız, haberlerin kalitesini

de aynı oranda zorlaştırmakta ve anılan mağduriyetlere de daha çok

Milliyet, 18.01.2014, s. 31